THÔNG TIN NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI VỀ MẶT HỌC THUẬT, LÝ LUẬN CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
1. Tên luận án: “Nghiên cứu ứng dụng phương pháp công nghệ sinh học và truyền thống trong nhân giống, tạo sinh khối rễ và trồng trọt cây Đan sâm (Salvia miltiorrhiza Bunge) tại Gia Lâm Hà Nội”.
2. Thông tin về nghiên cứu sinh:
Họ và tên nghiên cứu sinh: Lê Tiến Vinh
Năm nhập học: 2012 Năm tốt nghiệp: 2015; Cơ sở đào tạo: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
Chuyên ngành: Khoa học cây trồng, Mã số: 62 62 01 10
Chức danh khoa học, học vị và tên người hướng dẫn:
1. PGS.TS. Nguyễn Thị Phương Thảo
2. TS. Ninh Thị Phíp
3. Giới thiệu về luận án
Đan sâm (Salvia miltiorrhiza Bunge) cây thuốc quý trong y học cổ truyền, dùng làm thuốc được ghi đầu tiên trong sách “Bản kinh”. Mặc dù giá trị và nhu cầu Đan sâm tăng cao như vậy nhưng nguồn Đan sâm sử dụng làm thuốc ở Việt Nam chủ yếu nhập khẩu từ Trung Quốc. Để đáp ứng và chủ động về dược liệu Đan sâm trong nước, nghiên cứu để đẩy mạnh nhân nuôi là con đường tất yếu. Trong sản xuất người ta thường nhân giống bằng phương pháp nhân giống vô tính, thời gian sinh trưởng của cây thu dược liệu chỉ chiếm từ 9 – 10 tháng.
Nhân giống vô tính in vitro có nhiều ưu điểm như hệ nhân giống cao, cây giống giữ nguyên được các đặc tính của cây mẹ, đồng đều, sạch bệnh, sức sống cao khi đưa ra trồng trên đất… nên đã và đang được ứng dụng rộng rãi vào sản xuất cây Đan sâm.
4. Đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận của luận án:
Hạt Đan sâm sau khi khử trùng được gieo trên môi trường MS + 1,0 mg/l GA3. Đoạn thân Đan sâm có kích thước khoảng 2,0 cm, có ít nhất một cặp lá được chuyển sang môi trường MS + 0,5 mg/l BA để tiến hành nhân nhanh chồi. Các chồi Đan sâm sinh trưởng khỏe mạnh được chuyển sang môi trường ½ MS + 0,75 mg/l IAA để kích thích ra rễ trong 30 ngày trước khi chuyển cây ra thích nghi ngoài vườn ươm trên giá thể xơ dừa:cát với tỷ lệ 1:1.
Xác định được môi trường thích hợp cho quá trình nhân nuôi tăng sinh khối dòng rễ tơ Đan sâm là môi trường nền B5; trạng thái môi trường rắn, nuôi cấy rễ trong bình tam giác, bình trụ hoặc túi nilon; điều kiện chiếu sáng 16h sáng/8h tối. Bổ sung 100 mg/l YE và 0,1 mM Methyl Jasmonate vào môi trường nuôi cấy có tác dụng kích thích sự tích lũy hoạt chất cryptotanshinone, tanshinone I, tanshinone II trong rễ tơ Đan sâm.
