THÔNG TIN NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Họ và tên nghiên cứu sinh: Hà Thị Thanh Hương
Tên luận án: “Nghiên cứu về thực vật thành phần hóa học và một số tác dụng của loài Phong quỳ sa pa (Anemone chapaensis Gagnep., Ranunculaceae)”
Chuyên ngành: Dược liệu – Dược học cổ truyền
Mã số: 9720206
Họ và tên cán bộ hướng dẫn (học hàm, học vị):
1. PGS.TS. Phương Thiện Thương
2. PGS.TSKH. Nguyễn Minh Khởi
Tên cơ sở đào tạo: Viện Dược liệu
Tóm tắt những kết luận mới của luận án:
1. Về thực vật học:
Đã thẩm định chính xác mẫu nghiên cứu thu thập ở Sa Pa, Lào Cai, thuộc loài Phong quỳ sa pa, Anemone chapaensis Gagnep., 1929, họ Mao lương – Ranunculaceae;
Đã mô tả được đặc điểm hình thái thực vật một cách đầy đủ, phân tích lá, thân, rễ, hoa, quả, hạt và mô tả đặc điểm vì phẫu của rễ nhỏ, thân rễ, lá và đặc điểm bột phần dưới mặt đất của loài Phong quỳ sa pa. Đây là các công bố chi tiết, cụ thể nhất về nghiên cứu thực vật học của loài Phong quỳ này.
2. Về hóa học
15 hợp chất đã được phân lập được từ loài Phong quỳ sa pa, trong đó, 01 hợp chất saponin mới là 3-O-β-D-ribopyranosyl-(1→3)-a-L-rhamnopyranosyl-(1→2)-a-L-arabinopyranosyl hederagenin-28-O-B-D-glucopyranosyl-(1→6)-β-D glucopyranosid (ACL1, chapaenosid), có 6 hợp chất blumenol A (ACL5), arctigenin (ACL8), arctiin (ACL9), trans-tilirosid (ACL10), 5-hydroxymethylfurfural (ACL11), và 3-hydroxy-4-methyl-y-butyrolacton (ACR4) lần đầu tiên được tìm thấy trong một loài Anemone;
– Đây là công bố đầu tiên về thành phần hóa học của loài A. chapaensis Gagnep.
3. Về tác dụng sinh học
– Đây là nghiên cứu đầu tiên về tác dụng ức chế sự sản sinh NO trên đại thực bào bị kích thích bởi LPS của các mẫu chiết từ loài Phong quỳ sa pa.
Kết quả nghiên cứu đã cho thấy hợp chất ACR2 (Huzhangosid A) có tác dụng chống viêm thông qua ức chế COX-2, đây là báo cáo đầu tiên về tác dụng ức chế sự biểu hiện của protein COX-2 trên đại thực bào RAW264.7 bị kích thích bởi LPS đối với các hợp chất chiết từ loài Phong quỳ này.
Tác dụng tốt của các hợp chất đã phân lập là cơ sở khoa học giúp giải thích cơ chế tác dụng chống viêm của dược liệu phần dưới mặt đất loài Phong quỳ sa pa thông qua con đường ức chế tác nhân NO và COX-2.