TRANG TIN VỀ ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Tên đề tài luận án: “Nghiên cứu xác định tên khoa học, quy trình nhân giống in vitro và hoạt tính sinh học của tỉnh dầu cây gừng bản địa ở Bắc Kạn (Gừng đá)”
Chuyên ngành: Công nghệ sinh học; Mã số 9.42.02.01
Họ tên nghiên cứu sinh: Vũ Xuân Dương
Khóa đào tạo: 2015-2019
Người hướng dẫn khoa học:
(1) PGS.TS. Đặng Trọng Lương
(2) TS. Đỗ Tuấn Khiêm
Cơ sở đào tạo: Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam
TÓM TẮT NỘI DUNG LUẬN ÁN
1) Xác định loài gừng bản địa Bắc Kạn dựa vào phân tích đặc điểm hình thái và giải trình tự đoạn gen ITS và gen matk;
2) Hoàn thiện quy trình kỹ thuật nhân giống cây gừng Bắc Kạn bằng công nghệ nuôi cấy lớp mỏng in vitro;
3) Đặc điểm nông sinh học cây gừng Bắc Kạn có nguồn gốc nuôi cấy mô,
4) Xác định thành phần hóa học và hoạt tính sinh học tỉnh dầu gừng Bắc Kạn.
NHỮNG KẾT QUẢ MỚI CỦA LUẬN ÁN
1) Đã xác định được cây Gừng đá ở tỉnh Bắc Kạn thuộc chỉ Riêng (Alpinia) có tên khoa học là Alpinia coriandriodora D.Fang. Đây là một loài bổ sung cho hệ thực vật Việt Nam, nâng tổng số loài hiện biết của chỉ Alpinia Roxb. ở Việt Nam lên 34 loài.
2) Giải thành công trình tự gen matk và ITS của cây gừng Bắc Kạn. Kết quả phân tích khối dữ liệu kết hợp matk và ITS đã cho thấy loài gửng Bắc Kạn (Alpinia coriandriodora) có sự tương đồng về di truyền với các loài trong cùng vùng phân bổ và có mối quan hệ rất gần gũi với một số thành viên chỉ Alpinia ở phía nam Trung Quốc (Quảng Tây, Vân Nam, Quảng Đồng, Hải Nam) như A. japonica, A. coriacea và A. guangdongensis…
3) Đã xây dựng được quy trình nhân giống gừng Bắc Kạn bằng kỹ thuật nuôi cấy tạo callus từ lát cắt chồi.
4) Đã xác định được hợp chất hóa học chính có trong mẫu tỉnh dầu gừng Bắc Kạn là Decenal <2E-> (một hợp chất có khả năng kháng khuẩn cao, được sử dụng làm gia vị và là một tác nhân hương liệu).
5) Đã xác định được khả năng kháng vi sinh vật của tỉnh dầu thu được từ cây gứng Bắc Kạn. Trong đó, tỉnh dầu thu được từ mẫu cây tự nhiên và cây nuôi cấy mô trồng tại tỉnh Phú Thọ và Bắc Kạn (01 năm tuổi) có khả năng kháng 5-6/8 chủng vi sinh vật kiểm định ở nồng độ ức chế dưới 200µg/ml. Riêng tỉnh dầu thu được từ cây nuôi cấy mô 02 năm tuổi trồng tại tỉnh Phú Thọ có khả năng kháng 7/8 chủng vi sinh vật kiểm định.
