TÓM TẮT KẾT LUẬN CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Đề tài: Nguồn lao động và sử dụng lao động ở thành phố Hải Phòng
Chuyên ngành: Địa lý học
Mã số: 62.31.05.01
Nghiên cứu sinh: Tô Thị Hồng Nhung
Người hướng dẫn: GS.TS. Đỗ Thị Minh Đức
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Những kết luận mới của luận án
1. Hải Phòng có nhiều thuận lợi nhưng cũng có những khó khăn nhất định tác động đến NLĐ và SDLĐ của thành phố. Điều kiện tự nhiên gắn với thế mạnh nổi trội là tính biển đã và sẽ là nhân tố có tác động không ít đến hướng phát triển và SDLĐ của thành phố. Quy mô dân số tương đối lớn giúp Hải Phòng có NLĐ đông đảo, nhưng cũng tạo nên sức ép về việc làm. Cơ cấu tuổi của dân số đang có xu hướng già hoá khá nhanh chắc chắn cũng sẽ tác động đến cơ cấu tuổi của LLLĐ. Kinh tế Hải Phòng trong những năm gần đây có sự phát triển tương đối ổn định góp phần SDLĐ hiệu quả hơn. Cùng với đó là quá trình CNH, ĐTH và các nhân tố khác như khoa học – công nghệ, đường lối chính sách, cơ sở hạ tầng, giáo dục – đào tạo, toàn cầu hoá… đã có những ảnh hưởng ở mức độ khác nhau đến NLĐ và vấn đề SDLĐ, làm thay đổi cơ cấu lao động của thành phố.
2. Hải Phòng có NLĐ tương đối dồi dào nhưng tốc độ gia tăng đã chậm lại và xu thế già hoá cũng đang bắt đầu hiện hữu. Lao động Hải Phòng được đánh giá tương đối tốt về trình độ học vấn. Về trình độ CMKT, tỷ lệ 32,4% lao động đã qua đào tạo cũng khá cao so với mức bình quân của cả nước. Tuy nhiên, chất lượng lao động của Hải Phòng trên thực tế vẫn còn rất nhiều hạn chế.
3. Năm 2015, 55,5% dân số Hải Phòng đã tham gia vào thị trường lao động. Vị thế việc làm của người lao động cũng có nhiều thay đổi trong hơn một thập kỷ qua: tăng nhanh tỷ trọng lao động làm công ăn lương (chiếm khoảng gần một nửa), giảm tỷ trọng lao động gia đình và tự làm. Xét theo nghề nghiệp, những nghề giản đơn cũng đã giảm nhanh nhưng vẫn chiếm tỷ trọng khá lớn. Năng suất lao động tăng nhưng vẫn thấp so với một số thành phố khác và có sự chênh lệch giữa các ngành kinh tế. Hải Phòng cũng là thành phố có tỷ lệ thất nghiệp cao, nhất là đối với lao động trong độ tuổi. Tình trạng thiếu việc làm chủ yếu diễn ra ở nông thôn và tập trung vào những lao động chưa qua đào tạo. Cơ cấu lao động có việc làm chia theo nhóm ngành, theo thành phần kinh tế và theo lãnh thổ đều có những chuyển biến tích cực. Tuy vậy, những chuyển biến này còn chậm, chưa thực sự phát huy hết được thế mạnh và tiềm năng của thành phố, để có thể SDLĐ hiệu quả hơn nữa.
4. Từ thực tiễn của thành phố, hai nhóm giải pháp và cũng là những khuyến nghị được đề xuất: 1) Đối với phát triển NLĐ, TP. Hải Phòng cần phải có những giải pháp tổng thể và toàn diện để phát triển giáo dục đào tạo, đặc biệt là lĩnh vực đào tạo nghề và đào tạo đại học để nâng cao chất lượng, trình độ thực sự của LLLĐ; đồng thời cần có những cơ chế, chính sách hấp dẫn nhằm thu hút lao động có trình độ, nhất là nhân lực chất lượng cao; 2) Đối với SDLĐ, cần phải phát triển đa dạng các ngành kinh tế với cơ cấu hợp lý, trong đó nhấn mạnh lĩnh vực kinh tế biển vốn là ưu thế của Hải Phòng để có thể sử dụng lao động hiệu quả hơn; đồng thời cần xây dựng và phát triển thị trường lao động một cách chuyên nghiệp để tăng tính kết nối giữa cung và cầu lao động.
