THÔNG TIN TÓM TẮT VỀ NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên đề tài: “Nhân tố quốc tế trong cuộc chiến tranh biên giới Trung Quốc – Ấn Độ năm 1962″.
Chuyên ngành: Lịch sử thế giới.
Mã số: 9.22.90.11.
Nghiên cứu sinh: Phạm Xuân Công.
Cán bộ hướng dẫn: PGS.TS Văn Ngọc Thành; PGS.TS Đào Tuấn Thành.
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Những kết luận mới của luận án
– Nhân tố quốc tế ảnh hưởng sâu sắc, xuyên suốt cuộc chiến tranh này
Các nhân tố quốc tế ảnh hưởng một cách sâu sắc tới toàn bộ cuộc chiến tranh năm 1962 và quan hệ Trung Quốc – Ấn Độ nói chung. Nguồn gốc dẫn đến mâu thuẫn rồi xảy ra chiến tranh chịu tác động rất lớn từ các nhân tố quốc quốc tế như di sản của chủ nghĩa thực dân để lại, bối cảnh quốc tế, bối cảnh khu vực. Từ khi cuộc chiến tranh bùng nổ, diễn biến chiến tranh, nguyên nhân rút quân và quá trình hòa giải sau cuộc chiến, các nhân tố quốc tế luôn thường trực và tác động sâu sắc. Trong các nhân tố quốc tế, nhân tố Mỹ và đồng minh là có tác động sâu sắc nhất.
– Bản thân cuộc chiến này cũng tác động ngược trở lại sâu sắc quan hệ quốc tế, làm thay đổi nhiều mối quan hệ
Trước hết, mối quan hệ giữa Trung Quốc và Ấn Độ trở nên căng thẳng, những nhận thức mới được cả Ấn Độ và Trung Quốc rút ra. Ấn Độ từ bỏ chủ nghĩa lý tưởng chuyển sang chủ nghĩa hiện thực trong quan hệ quốc tế. Trước chiến tranh, Ấn Độ tranh xem Pakistan là mối đe dọa an ninh chủ yếu; sau chiến tranh, Trung Quốc trở thành mối đe dọa lớn nhất. Trung Quốc đã tìm cách cô lập Ấn Độ, giải quyết tranh chấp lãnh thổ với các nước láng giềng của cả Trung Quốc và Ấn Độ và có ưu thế cạnh tranh với Ân Độ trong quan hệ với các nước trong khu vực như Nepal, Butan, Miến Điện. Trung Quốc liên minh chặt chẽ với Pakistan chống Ấn Độ.
Thứ hai, quan hệ Liên Xô với Trung Quốc và Ấn Độ có chuyển biến mạnh mẽ. Sau cuộc chiến tranh biên giới Trung Quốc – Ấn Độ, quan hệ Liên Xô – Trung Quốc ngày càng căng thẳng. Trái lại, quan hệ Liên Xô – Ấn Độ ngày càng gắn kết trên tất cả các lĩnh vực.
Thứ ba, từ chỗ có quan điểm rất khác nhau trong các vấn đề quốc tế, sau cuộc chiến tranh biên giới Trung Quốc – Ấn Độ, Ấn Độ và Mỹ đã xích lại gần nhau và Mỹ là nước tích cực nhất trong việc viện trợ cho Ấn Độ, Ấn Độ đã có cái nhìn khác đi rất nhiều đối với Mỹ. Ngược lại, quan hệ giữa Mỹ và Pakistan không còn được như trước.
Thứ tư, cuộc chiến tranh Ấn Độ – Trung Quốc năm 1962 đã tác động mạnh mẽ đến các nước Á, Phi và Phong trào không liên kết. Mặc dù bị phân hóa sâu sắc bởi tác động của cuộc chiến tranh này nhưng các nước trong Phong trào không liên kết thể hiện được vai trò của mình trong quan hệ quốc tế, nổi bật là họ đã tiến hành Hội nghị Colombo để góp phần giải quyết các vấn đề của cuộc chiến này (tuy không đi đến kết quả).
