TRANG THÔNG TIN NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Nghiên cứu sinh: Phạm Hoàng Linh
Đề tài luận án: Phân tích tiềm năng xuất khẩu hàng công nghệ cao của Việt Nam
Ngành: Kinh tế Quốc tế
Mã số ngành: 9310106
Người hướng dẫn: TS. Đinh Thị Thanh Bình và TS. Lý Hoàng Phú
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Ngoại thương
1. Những đóng góp mới của luận án
Dựa trên cơ sở lý luận về tiềm năng xuất khẩu nói chung và xuất khẩu hàng công nghệ cao nói riêng, kết hợp với phương pháp thống kê mô tả và phương pháp định lượng phù hợp, luận án đã phân tích tiềm năng xuất khẩu hàng công nghệ cao của Việt Nam. Một số đóng góp của luận án bao gồm:
Thứ nhất, luận án đã phân tích tiềm năng xuất khẩu hàng công nghệ cao của Việt Nam trên một số khía cạnh như khả năng cung ứng, chất lượng các yếu tố đầu vào, thị trường xuất khẩu, chất lượng xuất khẩu, khả năng cạnh tranh, nguồn gốc tăng trưởng xuất khẩu… Nhìn chung, Việt Nam có tiềm năng xuất khẩu hàng công nghệ cao, tuy nhiên tiềm năng này còn những hạn chế nhất định, đặc biệt về chất lượng xuất khẩu.
Thứ hai, luận án đã ước lượng được tiềm năng xuất khẩu hàng công nghệ cao của Việt Nam, đồng thời tính toán được một số chỉ tiêu liên quan như tiềm năng xuất khẩu chưa khai thác, hiệu quả và phi hiệu quả xuất khẩu. Nhìn chung, tiềm năng xuất khẩu hàng công nghệ cao của Việt Nam còn tương đối lớn (với chỉ khoảng gần 30% tiềm năng được khai thác, còn lại hơn 70% tiềm năng chưa được khai thác).
Thứ ba, luận án đã đánh giá được tác động của các yếu tố đến phi hiệu quả xuất khẩu hàng công nghệ cao của Việt Nam, nguyên nhân làm cho tiềm năng xuất khẩu hàng công nghệ cao của Việt Nam chưa được khai thác hết. Các yếu tố bao gồm chính sách tự do kinh tế của Việt Nam, chất lượng nguồn nhân lực, khả năng R&D và nguồn vốn FDI. Kết quả nghiên cứu cho thấy, chính sách tự do hóa các lĩnh vực thương mại, kinh doanh và tiền tệ cũng như việc tham gia các FTA (ngoài WTO) có tác động làm giảm phi hiệu quả xuất khẩu hàng công nghệ cao của Việt Nam. Ngoài ra, chất lượng nguồn nhân lực được cải thiện và tăng trưởng nguồn vốn FDI là những yếu tố giúp Việt Nam giảm phi hiệu quả xuất khẩu hàng công nghệ cao.
2. Những phát hiện, đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án
Việt Nam đang có những lợi thế nhất định trong xuất khẩu hàng công nghệ cao, tuy nhiên những lợi thế này không xuất phát từ những giá trị bên trong như lợi thế so sánh, chất lượng nguồn nhân lực hay khả năng R&D nên khó đảm bảo sự tăng tưởng ổn định và bền vững. Do đó, nếu muốn tận dụng được những cơ hội, đồng thời đối phó thành công với những thách thức trong bối cảnh mới nhằm đạt mục tiêu khai thác tiềm năng khẩu mặt hàng này trong tương lai thì Việt Nam cần phải khắc phục những nhược điểm về môi trường thương mại, kinh doanh và tiền tệ; chất lượng nguồn nhân lực; khả năng R&D; đồng thời tiếp tục khai thác những ưu điểm về cơ cấu hàng hóa, tiến bộ về cơ cấu xuất khẩu và tốc độ tăng trưởng; tận dụng cơ hội từ các FTA đã và sẽ ký kết để khai thác tốt hơn tiềm năng xuất khẩu.