THÔNG TIN VỀ NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Tên đề tài: PHÁP LUẬT VỀ QUẢNG CÁO THƯƠNG MẠI TRÊN MẠNG XÃ HỘI TẠI VIỆT NAM
Chuyên ngành: Luật Kinh tế Mã số: 9.38.01.07
Họ và tên nghiên cứu sinh: Võ Thị Thanh Linh
Họ và tên người hướng dẫn: PGS.TS. Hà Thị Thanh Bình, PGS.TS. Bùi Xuân Hải
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh
NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Pháp luật Việt Nam điều chỉnh hoạt động QCTM trên mạng xã hội hiện được quy định rải rác ở các văn bản pháp luật khác nhau. Các quy định pháp luật hiện hành chưa xuất phát từ các đặc thù của hoạt động QCTM trên mạng xã hội nên chưa điều chỉnh một cách hiệu quả hoạt động QCTM trên mạng xã hội. Luận án là công trình nghiên cứu chuyên sâu các vấn đề lý luận và thực tiễn của Pháp luật về QCTM trên mạng xã hội tại Việt Nam. Luận án có những điểm mới nổi bật sau:
Thứ nhất: Các đặc thù của hoạt động QCTM trên mạng xã hội bao gồm: (i) Người tiếp nhận quảng cáo thương mại trên mạng xã hội là những người có tài khoản cá nhân riêng, hồ sơ riêng; (ii) Chủ các tài khoản mạng xã hội có thể nhận xét, đánh giá sản phẩm, dịch vụ của tổ chức, cá nhân khác và chia sẻ đến những người dùng khác; (iii) Có khả năng nhắm mục tiêu hành vi người tiếp nhận quảng cáo thông qua phương tiện kỹ thuật số, Cookie, hồ sơ nhận dạng và dễ dàng lựa chọn đối tượng tiếp nhận quảng cáo; (iv) Chủ thể tham gia quảng cáo thương mại trên mạng xã hội không chỉ là doanh nghiệp mà còn bao gồm cá nhân. (v) QCTM trên mạng xã hội có tính tương tác cao và xuyên biên giới. Những đặc thù này của QCTM trên mạng xã hội đã đặt ra nhiều thách thức cho nhà quản lý trong việc hoàn thiện các quy định pháp luật về chủ thể, sản phẩm quảng cáo và một số nghĩa vụ đặc thù của các chủ thể tham gia hoạt động QCTM trên mạng xã hội như nghĩa vụ cung cấp thông tin quảng cáo của chủ thể QCTM, nghĩa vụ bảo mật thông tin người tiếp nhận quảng cáo trong QCTM trên mạng xã hội, nghĩa vụ nộp thuế của chủ thể kinh doanh dịch vụ quảng cáo trên mạng xã hội.
Thứ hai: Pháp luật của một số quốc gia đã có cách tiếp cận phù hợp nhằm điều chỉnh những vấn đề phát sinh từ các đặc trưng của hoạt động QCTM trên mạng xã hội. Điển hình như: Quy định pháp luật Canada trong việc điều chỉnh quảng cáo nhắm mục tiêu người tiếp nhận quảng cáo; Pháp luật EU về bảo vệ thông tin cá nhân (General Data Protection Regulation – GDPR) cùng một số quy định có tác động trực tiếp đến vấn đề bảo mật thông tin người tiếp nhận quảng cáo trong QCTM trên mạng xã hội; Pháp luật Hoa Kỳ về các quy định đảm bảo quyền được truy xuất thông tin của bên thứ 3 (bên sử dụng thông tin người sử dụng QCTM), xác định nghĩa vụ của người có tầm ảnh hưởng đến xã hội khi tham gia QCTM trên mạng xã hội; Pháp luật Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc về việc xác định trách nhiệm của người có tầm ảnh hưởng đến xã hội khi tham gia QCTM trên mạng xã hội; Pháp luật Trung Quốc về quy định phạm vi xác định dữ liệu cá nhân, quy định cách thức kiểm soát thông tin cá nhân khi chuyển ra nước ngoài, cùng với chế tài đối với hành vi vi phạm thông tin cá nhân. Quy định pháp luật Ấn Độ về xây dựng nền tảng để thu thuế quảng cáo trực tuyến xuyên biên giới nhằm nâng cao hiệu quả thực thi thẩm quyền thu thuế đối với quảng cáo trực tuyến xuyên biên giới có phát sinh doanh thu tại Việt Nam.
Thứ ba: Luận án xây dựng các luận cứ để đề xuất một số kiến nghị nhằm hoàn thiện các quy định của pháp luật Việt Nam điều chỉnh hoạt động QCTM trên mạng xã hội. Cụ thể như: (i) Về chủ thể QCTM trên mạng xã hội, cần quy định nghĩa vụ của cá nhân trong việc đăng ký thông tin khi tham gia mạng xã hội. Bổ sung quyền hạn, nghĩa vụ, chế tài của “Người chuyển tải sản phẩm quảng cáo”.
(ii) Về sản phẩm QCTM trên mạng xã hội, cần quy định thời lượng, tần suất xuất hiện của các sản phẩm quảng cáo trên mạng xã hội.
(iii) Về nghĩa vụ cung cấp thông tin QCTM trên mạng xã hội, cần quy định chế tài nhằm ràng buộc trách nhiệm của người kinh doanh dịch vụ QCTM trên mạng xã hội trong việc không đăng ký thông tin, không thông báo với Bộ TTTT trước khi quảng cáo.
(iv) Xác định thẩm quyền thu thuế của Nhà nước Việt Nam và những căn cứ để tính thuế đối với cá nhân, tổ chức có doanh thu QCTM trên mạng xã hội tại Việt Nam nhằm đảm bảo sự công bằng và cạnh tranh bình đẳng giữa các chủ thể tham gia vào hoạt động QCTM trên mạng xã hội.
(v) Về vấn đề bảo mật thông tin người tiếp nhận quảng cáo, cần quy định về vấn đề trao quyền cho người sử dụng trong việc kiểm soát thông tin, thành lập cơ quan kiểm soát quá trình thu thập, sử dụng, xử lý và chuyển giao thông tin cá nhân ra khỏi quốc gia. Với những điểm mới về hướng tiếp cận, tác giả Luận án hy vọng nền tảng lý luận và các kiến nghị pháp lý được đưa ra trong Luận án có giá trị thiết thực và có ý nghĩa lý luận cũng như ý nghĩa thực tiễn cao.
