THÔNG TIN NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Tên đề tài luận án: PHÁT HUY GIÁ TRỊ KIẾN TRÚC CẢNH QUAN THỜI PHÁP THUỘC TRONG KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC ĐÔ THỊ ĐÀ LẠT
Chuyên ngành: Kiến trúc Mã số: 9580101
Nghiên cứu sinh: Nguyên Thị Như Trang
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS.KTS Phạm Trọng Thuật
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội
TÓM TẮT NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Luận án tập trung nghiên cứu quá trình hình thành và phát triển kiến trúc cảnh quan đô thị Đà Lạt từ thời kỳ sơ khai cho tới thời kỳ đương đại ngày nay. Với những sự phân tích, nhận diện và đề xuất ở trong nghiên cứu, luận án đã bổ sung hoàn thiện hệ thống dữ liệu chuyên ngành về thiết kế kiến trúc cảnh quan thời Pháp thuộc tại các đô thị nghỉ dưỡng miền núi của nước ta. Đặc biệt, luận án đã khảo sát toàn diện hệ thống không gian kiến trúc cảnh quan của đô thị Đà Lạt để thống kê các giá trị kiến trúc cảnh quan thời Pháp thuộc còn hiện hữu trong không gian kiến trúc đô thị Đà Lạt. Dưới đây là tóm tắt các đóng góp mới của luận án:
1. Nhận diện các giá trị Kiến trúc cảnh quan đô thị Đà Lạt thời Pháp thuộc
Luận án đã nghiên cứu, điều tra và khảo sát để nhận diện các giá trị kiến trúc cảnh quan Đà Lạt thời Pháp thuộc. Những yếu tố nhận diện được sẽ phục vụ công tác đánh giá các giá trị đó dễ dàng hơn. Các giá trị nhận diện được bao gồm hai nhóm:
Nhóm Giá trị vật thể gồm 06 yếu tố mang ý nghĩa tạo lập hình ảnh đô thị cho Đà Lạt là: Địa hình, Cây xanh, Mặt nước, Công trình kiến trúc, Quảng trường, Đường phố;
Nhóm Giá trị phi vật thể gồm 03 yếu tố có ý nghĩa kết nối không gian là: Khíhậu, Bản sắc văn hóa và Yếu tố định cư.
Ngoài ra, luận án là công trình nghiên cứu đầu tiên tìm hiểu sự biến đổi kiến trúc cảnh quan của đô thị Đà Lạt thông qua góc nhìn định cư.
Luận án cũng lần đầu tiên đưa ra cách phân kỳ hình thành và phát triển của đô thị Đà Lạt theo quan điểm mới. Đó là phân chia quá trình hình thành và phát triển kiến trúc cảnh quan đô thị Đà Lạt thành 4 thời kỳ chính: Thời kỳ sơ khai (trước năm 1906); thời kỳ hình thành (giai đoạn 1906-1954); thời kỳ chuyển tiếp (giai đoạn 1954-1975) và thời kỳ đương đại (từ năm 1975 đến nay). Cách phân chia này thể hiện rõ được các giai đoạn hình thành và phát triển chính của đô thị Đà Lạt, từ thưở sơ khai đến khi được chọn lựa để xây dựng thành khu nghỉ dưỡng trên núi; sau đó là giai đoạn giao thời về thể chế và cuối cùng là giai đoạn ổn định phát triển tới ngày nay.
2. Xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá giá trị Kiến trúc cảnh quan của Đà Lạt, từ đó đánh giá các giá trị Kiến trúc cảnh quan từ thời Pháp thuộc còn hiện hữu trong đô thị Đà Lạt đương đại.
Luận án xây dựng tiêu chí đánh giá giá trị KTCQ Đà Lạt thời Pháp thuộc dựa trên những bộ tiêu chí đánh giá giá trị di sản đô thị đã có. Thông qua các cơ sở khoa học, luận án phân tích và đề xuất Bộ tiêu chí đánh giá giá trị KTCQ Đà Lạt thời Pháp thuộc gồm 05 tiêu chí và 20 chỉ tiêu.
Từ Bộ tiêu chí đó, Luận án đánh giá giá trị một số không gian tiêu biểu có giá trị kiến trúc cảnh quan từ thời Pháp thuộc trong không gian kiến trúc đô thị Đà Lạt đương đại bằng phương pháp chuyên gia. Đồng thời, luận án cũng đánh giá giá trị các công trình kiến trúc tiêu biểu từ thời Pháp thuộc còn hiện hữu trong các không gian cảnh quan mà luận án đã lựa chọn phân vùng để nghiên cứu.
Luận án cũng đánh giá các yếu tố tạo lập hình ảnh đô thị của Đà Lạt theo lý thuyết Hình ảnh đô thị của Kevin Lynch và nhận thấy đô thị Đà Lạt từ thời Pháp thuộc cho tới nay có giá trị nhận diện hình ảnh rất tốt khi cả 5 yếu tố lưu giữ nhận thức về hình ảnh đô thị Lưu tuyến (Path); Nút (Node); Cột mốc (Landmark); Khu vực (District) và Cạnh biên (Edge) đều rõ ràng.
3. Đề xuất các giải pháp phát huy giá trị Kiến trúc cảnh quan Đà Lạt thời Pháp thuộc trong không gian kiến trúc đô thị Đà Lạt đương đại.
Luận án đề xuất các giải pháp phát huy giá trị KTCQ Đà Lạt thời Pháp thuộc trong không gian kiến trúc đô thị Đà Lạt hiện tại và tương lai. Giải pháp phát huy được triển khai ở các không gian mà luận án đã đánh giá có giá trị bằng Bộ tiêu chí đã lập.
Giải pháp phát huy cũng được triển khai tại khu vực đô thị Đà Lạt mở rộng với việc phát huy từng giá trị KTCQ mà luận án đã nhận diện và đánh giá (địa hình, mặt nước, công viên, phong cách kiến trúc Pháp, cảm hứng kiến trúc bản địa…)
