THÔNG TIN TÓM TẮT VỀ NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên đề tài: Phát triển năng lực tư duy phê phán cho học sinh trong dạy học hóa học lớp 10 chuyên hóa học trường trung học phổ thông chuyên
Chuyên ngành: Lí luận và Phương pháp dạy học bộ môn Hóa học
Mã số: 9140111
Nghiên cứu sinh: Trịnh Lê Hồng Phương
Cán bộ hướng dẫn: GS. TSKH. Nguyễn Cương, TS. Cao Thị Thặng
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Những kết luận mới của luận án
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận vê năng lực (NL), năng lực tư duy phê phán (NLTDPP) và năng lực tư duy phê phán trong dạy học hóa học (NLTDPPHH) và cơ sở thực tiễn của việc phát triển NLTDPPHH ở các trường trung học phổ thông chuyên, khung NLTDPPHΗ đối với học sinh chuyên hóa học ở trường trung học phổ thông (THPT) chuyên được xác định gồm 3 NL thành phần: NL phân tích vấn đề hóa học, NL đánh giá vấn đề hóa học, NL tổng hợp vấn đề hóa học và 10 tiêu chí đánh giá tương ứng với mỗi NL thành phần. Bên cạnh đó, mỗi tiêu chí đánh giá (ĐG) được lượng hóa bởi 4 mức độ (A: Tốt, B: Khá; C: Trung bình; D: Kém) thực hiện nhiệm vụ học tập.
Dựa trên kết quả phân tích, đánh giá thực trạng dạy học hóa học lớp 10 chuyên hóa học trường THPT chuyên và việc phân tích đánh giá nội dung chương trình, sách giáo khoa dành cho HS lớp 10 chuyên hóa học tác giả đã đê xuất 3 biện pháp nhăm phát triên NLTDPPHH cho HS lớp 10 chuyên hóa học: vận dụng phương pháp giải quyết vấn đề theo hướng tư duy đa chiều, sử dụng bài tập hóa học, sử dụng thí nghiệm hóa học. Trong mỗi biện pháp, đề tài đã xác định mục tiêu, tiên trình dạy học theo hướng tối ưu hóa việc phát triển NLTDPPHH cho HS. Bên cạnh đó, quá trình đánh giá NL của HS được thực hiện bởi các công cụ ĐG NL: bảng kiểm quan sát, phiêu hỏi giáo viên, phiêu hỏi học sinh, bài kiểm tra đánh giá năng lực.
Kết quả thực nghiệm sư phạm đối với 3 biện pháp ở 11 lớp 10 chuyên hóa học tại 11 trường THPT chuyên qua 2 vòng thực nghiệm chính thức đã phản ánh tính hiệu quả và khả thi của ba biện pháp đề xuất. Điều này được minh chứng bởi điểm NL sau tác động luôn cao hơn điểm NL trước tác động qua các kế hoạch bài học và bài kiểm tra đánh giá NL. Không chỉ vậy, kết quả khảo sát ở 11 GV và 424 HS đều nhận thấy ba biện pháp có ảnh hưởng đến sự phát triển NL TDPPΗΗ.
Như vậy, kết quả nghiên cứu của đề tài là cơ sở khoa học của việc phát triển NL nói chung và NLTDPPHH cho HS chuyên hóa học nói riêng ở các trường THPT chuyên trong những năm học sắp tới. Qua đó, đề tài cũng góp phần nâng cao chất lượng dạy học hóa học ở các trường THPT chuyên theo định hướng phát triển NL cho người học mà Nghị quyết số 29-NQ/TW đã xác định.
