BẢN TÓM TẮT NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Đề tài: Phát triển thị trường xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp tại Việt Nam
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 9.34.02.01
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh
Nghiên cứu sinh: NGUYỄN TRUNG HIỂU
Người hướng dẫn: PGS. TS. HẠ THỊ THIÊU DAO
Những đóng góp về lý thuyết
Thứ nhất, nghiên cứu thực hiện đã đóng góp một phần vào việc khái quát hóa các lý thuyết liên quan đến thị trường và phát triển thị trường xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp. Các lý thuyết nền tảng được vận dụng trong nghiên cứu này là lý thuyết bất cân xứng thông tin, lý thuyết phát tín hiệu, lý thuyết đại diện, chi phí giao dịch và trung gian thông tin, lý thuyết về danh tiếng của tổ chức, lý thuyết hành vi dự định là cơ sở để phân tích và xây dựng mô hình nghiên cứu.
Thứ hai, nghiên cứu bổ sung các điểm mới về hướng tiếp cận phản hồi ý kiến từ các chủ thể tham gia thị trường là các cá nhân và doanh nghiệp đối với CRA nói riêng và thị trường xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp nói chung. Với các kết quả đạt được từ mô hình ML – SEM và được củng cố bởi mô hình B-SEM đã giúp nghiên cứu bổ sung thêm về cơ sở lý thuyết đối với các dạng nghiên cứu này ở thị trường xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp Việt Nam.
Những đóng góp về thực tiễn
Thứ nhất, nghiên cứu đã dựa trên cơ sở lý thuyết, các nghiên cứu liên quan để có thể phân tích thực trạng phát triển thị trường xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp Việt Nam. Luận án đã trình bày các kết quả phân tích bối cảnh thị trường về quy định, chính sách, hoạt động của các DCRA và kể cả các GCRA tại Việt Nam trong các giai đoạn. Luận án cũng chỉ ra những thuận lợi trong bối cảnh vĩ mô như sự phát triển của thị trường trái phiếu doanh nghiệp hay tăng trưởng kinh tế… Tuy nhiên, nhận định chung cho thấy thị trường xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp Việt Nam mới chỉ đang trong giai đoạn khởi đầu, còn nhiều khó khăn và chưa có được các kết quả đáng kể. So với các quốc gia Châu Á, Việt Nam đã “xuất phát sau” và còn nhiều vấn đề cần giải quyết.
Thứ hai, luận án chứng minh được nhu cầu sử dụng dịch vụ xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp của các cá nhân là khá rõ rệt. Các cá nhân khó khăn trong việc tiếp cận thông tin nên việc cần có một trung gian thông tin là tổ chức xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp là rất quan trọng. Đây là cơ sở để các nghiên cứu tiếp theo xem xét hướng phát triển đối với thị trường xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp tại Việt Nam. Mức độ dự định sử dụng kết quả xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp của các cá nhân chịu ảnh hưởng của cả thái độ, chuẩn chủ quan và nhận thức kiểm soát hành vi. Đồng thời, thông qua việc tuân thủ chặt chẽ các đề nghị, hướng dẫn đối với mô hình TPB, nghiên cứu đã thực hiện xem xét các tác động của niềm tin hành vi, niềm tin quy chuẩn và niềm tin kiểm soát hành vi đối với các thang đo tương ứng. Kết quả cho thấy với các đo lường gián tiếp trong mô hình thì niềm tin kiểm soát hành vi tác động khá mạnh đến nhận thức kiểm soát và niềm tin hành vi, niềm tin quy chuẩn cũng tác động đến thái độ.
Thứ ba, kết quả thực nghiệm của luận án cho thấy yếu tố tác động đến danh tiếng của CRA doanh nghiệp tại Việt Nam bao gồm sản phẩm dịch vụ, đổi mới, phương pháp xếp hạng, quản trị tổ chức, tính độc lập, lãnh đạo của tổ chức và hiệu quả hoạt động. Đồng thời, nghiên cứu cũng đã chứng minh danh tiếng của CRA có tác động rõ nét đến sự tin tưởng vào CRA và nhận dạng tổ chức CRA, từ đó tác động đến dự định sử dụng dịch vụ xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp của các doanh nghiệp tại Việt Nam cùng với nhân tố cam kết. Nghiên cứu cũng chỉ ra triển vọng phát triển hoạt động của các CRA đang được doanh nghiệp đánh giá tốt và nếu như các hoạt động của CRA hiệu quả, CRA tạo lập được danh tiếng trên thị trường thì các doanh nghiệp sẽ sẵn lòng trả phí, dù có cao hơn hiện tại, để được cung cấp dịch vụ XTHΝ cho họ. Đó là một kết quả đáng ghi nhận để tạo tiền đề cho sự phát triển của thị trường XHTNDN tại Việt Nam.
Thứ tư, thông qua thảo luận kết quả và kiểm định trung bình sự thay đổi ý kiến đánh giá của các doanh nghiệp và cá nhân tại Việt Nam, nghiên cứu đã chỉ ra sự thay đổi trong nhận thức, dự định hành vi và đánh giá của các chủ thể đó đối với CRA và thị trường XHTNDN theo hướng tích cực hơn. Điều đó chứng tỏ, ít nhiều thị trường đã có những bước tiến nhất định và tạo ra tiền đề cho sự phát triển về sau một cách rõ ràng hơn so với giai đoạn trước.
Thứ năm, từ kết quả nghiên cứu, luận án đã đưa ra một số các khuyến nghị đối với chính phủ, các tổ chức xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp, các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp phát hành nói riêng, các nhà đầu tư trên thị trường để phát triển thị trường xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp Việt Nam.
