1. Tính cấp thiết của đề tài
Hiền tài là nguyên khí quốc gia. Có thể nói nhân lực, nhân tài luôn là vấn đề đặt ra ở mọi thời đại, mọi quốc gia, mọi châu lục, kể cả các nước phát triển hàng đầu thế giới cho đến các nước đang phát triển và kém phát triển, sự khác biệt có chăng chỉ là về chiến lược, chính sách đối với việc xây dựng và phát huy nguồn nhân lực tài năng để thực hiện mục tiêu phát triển đất nước ở mỗi giai đoạn, mỗi quốc gia như thế nào mà thôi.
* Bối cảnh thế giới
Thế giới đang vận động hướng đến phát triển nền kinh tế tri thức, cùng với quá trình toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế tiếp tục được đẩy mạnh và là một trong những tác nhân mang nhiều thách thức, tác động đến hiệu quả thu hút, sử dụng và phân bố nguồn nhân lực tài năng hiện nay. Sự dịch chuyển “nguồn nhân lực tài năng”, “chảy máu tài năng” hay “luân chuyển tài năng” đang là biểu hiện rõ nét nhất của sự phát triển không đồng đều giữa các khu vực, các vùng miền và giữa các quốc gia. Hiện tượng nguồn nhân lực tài năng chuyển từ khu vực này sang làm việc cho khu vực khác trong một quốc gia hay từ quốc gia này sang quốc gia khác đang là một hiện tượng khách quan trong nền kinh tế thị trường theo quy luật cạnh tranh. Nhiều nước phát triển, nước giàu đã và đang có những đầu tư lớn về thu hút nguồn nhân lực tài năng, đặt nguồn nhân lực trẻ tài năng trở thành vấn đề mang tầm chiến lược và quốc sách quốc gia. Như vậy, sức hút và sự cạnh tranh nguồn nhân lực trẻ tài năng không chỉ dừng lại ở phạm vi quốc gia, phạm vi một khu vực mà trở thành vấn đề có tính chất toàn cầu.
* Bối cảnh Việt Nam
Với những thành tựu to lớn sau hơn 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới, vị thế nước ta trên trường quốc tế không ngừng nâng cao. Năm 2007, Việt Nam chính thức trở thành thành viên WTO, đánh dấu một thời kỳ lịch sử phát triển mới, thời kỳ Việt Nam hội nhập toàn diện với nền kinh tế thế giới, tiến trình quốc tế hoá đang diễn ra trên mọi phương diện của đời sống kinh tế – xã hội, tạo ra nhiều chuyển biến về nhận thức và hành động của con người cũng như các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp. Sức ép cạnh tranh và hội nhập quốc tế đang buộc các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị – xã hội, đặc biệt là các doanh nghiệp phải nâng cao năng lực cạnh tranh, trong đó thu hút, sử dụng nhân tài đóng vai trò quyết định và đảm bảo sự thành công.
Tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của nước ta tiếp tục được đẩy mạnh, tạo nền tảng để Việt Nam cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020 càng đặt ra đối với nước ta phải tăng cường xây dựng, tập hợp và phát huy nguồn nhân lực trẻ tài năng. Trong thời gian qua, các cơ quan, doanh nghiệp, các địa phương đang có nhiều chính sách để “chiêu hiền đãi sĩ”, song với tác động của quá trình toàn cầu hóa, hiện tượng “chảy máu chất xám” đã và đang ngày càng gia tăng, dẫn đến tình trạng khủng hoảng nhân lực tài năng của nước ta ra khỏi khu vực nhà nước; các sinh viên, cán bộ giỏi được cử đi đào tạo nước ngoài khi hoàn thành ở lại nước sở tại tìm kiếm cơ hội làm việc và phát triển tài năng không trở về nước.
