THÔNG TIN VỀ LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Đề tài: “Quan hệ đồng minh Hoa Kỳ – Hàn Quốc từ năm 2008 đến nay: Luận giải dưới góc độ Chủ nghĩa Tân Hiện thực”
Chuyên ngành: Quan hệ quốc tế
Mã số: 9310206
Nghiên cứu sinh: Bùi Nguyên Bảo
Người hướng dẫn khoa học: GS. TS. Nguyễn Thái Yên Hương
Cơ sở đào tạo: Học viện Ngoại giao
TÓM TẮT NHỮNG ĐÓNG GÓP CHÍNH CỦA LUẬN ÁN
Mặc dù trên thế giới và Việt Nam đã có nhiều công trình khoa học về quan hệ đồng minh Hoa Kỳ – Hàn Quốc nhưng nghiên cứu, luận giải mối quan hệ này dưới góc độ của Chủ nghĩa Tân Hiện thực thì khá hiểm tài liệu, đặc biệt là tại Việt Nam. Do đó, việc vận dụng một lý thuyết quan hệ quốc tế để phân tích là điểm mới của luận án, có ý nghĩa cả về phương diện khoa học lẫn thực tiễn.
Luận án đã tổng hợp một cách có hệ thống các luận điểm cơ bản của Chủ nghĩa Tân Hiện thực, tập trung vào lý luận về quan hệ đồng minh, môi trường quốc tế, lợi ích quốc gia – dân tộc và trọng tâm là cách tiếp cận hệ thống (chú trọng tác động của cấu trúc phân bố quyền lực đến quan hệ quốc tế và chính sách đối ngoại của quốc gia). Trên cơ sở đó, luận án xây dựng khung phân tích gồm cấp độ hệ thống và dưới hệ thống (cấp độ quốc gia, cấp độ cá nhân) để khảo sát quan hệ đồng minh Hoa Kỳ – Hàn Quốc qua hai thời kỳ 2008-2017 và 2017-2019 trên các phương diện chính trị – an ninh, kinh tế. Bằng việc luận giải sự vận động của mối quan hệ này dưới góc độ của Chủ nghĩa Tân Hiện thực, luận án đưa ra những đánh giá chung về quan hệ đồng minh Hoa Kỳ – Hàn Quốc trong giai đoạn nghiên cứu, đồng thời dự báo chiều hướng của quan hệ đồng minh Hoa Kỳ – Hàn Quốc đến năm 2030 trên cơ sở đánh giá xu hướng vận động của các yếu tố ở cấp độ hệ thống và dưới hệ thống.
Luận án cũng khẳng định Việt Nam có sự liên hệ sâu sắc với Hoa Kỳ, Hàn Quốc và các nước có liên quan đến mối quan hệ đồng minh này như Trung Quốc, Nga, Cộng hòa Dân chủ nhân dân Triều Tiên… Vì vậy, dựa trên kết quả nghiên cứu và nhận xét một số ưu điểm, hạn chế của việc vận dụng Chủ nghĩa Tân Hiện thực, luận án nêu một số hàm ý chính sách mang tính gợi mở đối với Việt Nam trong thời gian tới, nhất là trong bối cảnh cạnh tranh nước lớn gay gắt, cấu trúc phân bố quyền lực vẫn đang dịch chuyển.
Luận án có giá trị tham khảo trong nghiên cứu, giảng dạy một số chuyên đề liên quan đến lý luận quan hệ quốc tế, Hoa Kỳ học, Hàn Quốc học, nghiên cứu Đông Bắc Á, nghiên cứu quan hệ song phương giữa các quốc gia, đặc biệt là mô hình quan hệ đồng minh giữa một nước siêu cường và một nước tầm trung. Ở một mức độ nhất định, kết quả nghiên cứu của luận án có thể là nguồn tham khảo cho các nhà hoạch định và thực thi chiến lược, chính sách đối ngoại của Việt Nam.