BẢN TRÍCH YẾU LUẬN ÁN
Tên đề tài Luận án: Quan hệ kinh tế Mỹ-Chile từ sau Hiệp định thương mại tự do 2004 đến nay
Nghiên cứu sinh: Lê Thị Thu Trang
Chuyên ngành: Kinh tế quốc tế
Mã Số: 9 31 01 06
Người hướng dẫn:
1. PGS.TS. CÙ CHÍ LỢI
2. PGS. TS. NGUYỄN DUY LỢI
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN
Mục đích nghiên cứu: làm rõ quan hệ kinh tế Mỹ – Chile trong giai đoạn từ 2004 đến nay, chỉ ra những thành công, hạn chế của quan hệ kinh tế này
Đối tượng nghiên cứu: quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Chile trong lĩnh vực thương mại và đầu tư trực tiếp (FDI).
Các kết quả chính và kết luận:
Nghiên cứu về Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) giữa Mỹ và Chile đã chứng minh rằng FTA song phương có tác động tích cực đến phát triển kinh tế. Từ khi FTA Mỹ-Chile có hiệu lực, thương mại hai chiều tăng trưởng 373%, cải thiện mối quan hệ kinh tế giữa hai nước. FTA không chỉ thúc đẩy thương mại giữa Mỹ và Chile mà còn tạo cơ hội hợp tác cho các quốc gia khác trong khu vực Mỹ Latinh với Mỹ, cũng như thúc đẩy hợp tác toàn cầu của Chile.
FTA Mỹ-Chile được thúc đẩy bởi các yếu tố kinh tế và chính trị, mở ra thị trường lớn cho doanh nghiệp hai nước bằng cách loại bỏ hoặc giảm thuế và rào cản thương mại, thúc đẩy mạnh mẽ xuất nhập khẩu và FDI, đồng thời củng cố mối quan hệ đối tác chiến lược giữa Mỹ và Chile. Tuy nhiên, sự can dự của Trung Quốc đã gây ra những thách thức, làm giảm giá trị xuất khẩu và FDI từ Mỹ vào Chile.
Việc giảm và xoá bỏ thuế quan chủ yếu ảnh hưởng đến hàng nhập khẩu từ Mỹ vào Chile, trong khi hàng xuất khẩu của Chile ít bị ảnh hưởng do đã được hưởng ưu đãi thuế trước đó. Tuy nhiên, việc mở rộng và xoá bỏ hạn ngạch, tăng cường hợp tác và xúc tiến thương mại đã cải thiện thương mại hàng hoá và dịch vụ của cả hai nước. Chile tăng cường nhập khẩu các sản phẩm công nghệ cao từ Mỹ để cải thiện sản xuất và gia tăng giá trị xuất khẩu.
Mỹ có thặng dư thương mại lớn với Chile, chủ yếu xuất khẩu các mặt hàng giá trị gia tăng cao trong khi Chile xuất khẩu chủ yếu đồng thô và nông hải sản. Các đối tác FTA chiếm 95% giao dịch thương mại của Chile, và Mỹ vẫn là một đối tác quan trọng nhất, góp phần đáng kể vào tăng trưởng kinh tế của Chile.
FTA cũng giúp Chile thu hút đầu tư nước ngoài, với Mỹ là nhà đầu tư FDI lớn nhất vào Chile. Đầu tư FDI từ Mỹ vào Chile tăng 2,5 lần từ khi bắt đầu FTA, tập trung vào khai thác mỏ, năng lượng và công nghệ. Đầu tư tập trung vào các lĩnh vực công nghệ cao như công nghệ thông tin và năng lượng tái tạo, hứa hẹn sự gia tăng FDI từ Mỹ sau Covid.
Việc thiết lập các mối quan hệ hợp tác chiến lược và đàm phán ký kết các FTA là biện pháp mà các quốc gia cần chú trọng trong bối cảnh toàn cầu hóa. Nghiên cứu FTA Mỹ-Chile cung cấp những bài học quý giá cho Việt Nam trong việc đàm phán và ký kết các FTA, giúp Việt Nam chủ động hội nhập và phát huy lợi thế
Việt Nam nên cân nhắc FTA với Mỹ trong tương lai, bắt đầu từ các thỏa thuận cụ thể ở từng lĩnh vực mà hai bên đã sẵn sàng.