NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Tên luận án: Quyền tiếp cận thông tin trong quản lý hành chính nhà nước ở Việt Nam hiện nay
Ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
Mã số: 62 38 01 02
Họ và tên nghiên cứu sinh: Bùi Thị Hải
Giáo viên hướng dẫn: PGS. TS. ĐINH NGỌC VƯỢNG
Tên cơ sở đào tạo: Học viện KHXH – Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam
Đóng góp mới về khoa học của luận án
Trên cơ sở phân tích một cách khoa học các quan niệm trước đây để đưa ra quan niệm của mình về QTCTT nói chung và trong lĩnh vực QLHCNN nói riêng. Đặc biệt, khái niệm này phải được xem xét trong việc nghiên cứu các bản Hiến pháp trước đó ở Việt Nam (Hiến pháp năm 1946, Hiến pháp năm 1959, Hiến pháp năm 1980) chưa có quy định về quyền được thông tin. QTCTT mới được đề cập ở Hiến pháp năm 1992, Hiến pháp 2013 và Luật Tiếp cận thông tin mới được Quốc hội thông qua và có hiệu lực ngày 01/7/2018.
Luận án có những đóng góp mới như sau:
Một là, luận án phân tích QTCTT, vị trí của QTCTT trong hệ thống quyền con người, vai trò của QTCTT đối với công dân và sự phát triển bền vững, phân tích và đưa ra quan niệm về QTCTT, QTCTT trong QLHCNN. Trên cơ sở này, luận án làm rõ vai trò của QTCTT trong QLHCNN.
Hai là, phân tích chính sách, pháp luật trong lĩnh vực QLHCNN có ảnh hưởng như thể nào đến quyền tiếp cận thông tin của người dân.
Ba là, luận án phân tích, làm sáng tỏ vai trò của QTCTT với QLHCNN. Luận ân phân tích, đánh giả những mặt được, những tồn tại, hạn chế của các quy định pháp luật và việc thực hiện trên thực tiễn QTCTT trong các quy định pháp luật. Qua tìm hiểu, nghiên cứu sinh thấy pháp luật hiện hành còn thiếu các quy định ràng buộc trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong việc công khai thông tin do mình nắm giữ, minh bạch hỏa và trách nhiệm giải trình các hoạt động của các cơ quan nhà nước. Vi vậy, nhà nước phải hình thành cơ chế giám sát có hiệu quả từ công chúng tới các hoạt động của cơ quan công quyền; quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong việc công khai các thông tin do mình nằm giữ, cung cấp thông tin cho người dân theo yêu cầu.
Bốn là, luận án đưa ra một số phương hướng, giải pháp bảo đảm thực hiện QTCTT của công dân trong QLHCNN: nâng cao nhận thức của các chủ thể trong QTCTT; quy định cụ thể các chủ thể có trách nhiệm cung cấp thông tin, tăng cường sự chủ động công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình trong hoạt động của các cơ quan nhà nước; chỉ tiết hoá các quy định về hình thức, trình tự, thủ tục tiếp cận thông tin trong QLHCNN; phát triển, đa dạng hoá kênh tiếp nhận, phản hồi của người dân…
