NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án : Tác động của thanh khoản thị trường tài chính đến thanh khoản ngân hàng thương mại tại Việt Nam
Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng Mã số: 9340201_TC
Cơ sở đào tạo : Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
Từ nghiên cứu về tác động của thanh khoản thị trường tài chính (TTTC) đến thanh khoản ngân hàng thương mại (NHTM) tại Việt Nam, luận án đã có những đóng góp về mặt học thuật, lý luận. Thứ nhất, luận án đã lần đầu tiên tiếp cận thanh khoản NHTM dưới 03 góc độ thanh khoản nguồn vốn, thanh khoản tài sản và thanh khoản chung. Trong đó, thanh khoản nguồn vốn được phát triển từ chỉ tiêu NSFR – đo lường an toàn thanh khoản theo Basel III – lần đầu tiên được tính toán tại Việt Nam. Thứ hai, luận án đã xây dựng và tính toán chỉ tiêu thanh khoản TTTC Việt Nam tổng hợp từ 4 TTTC thành phần là thị trường ngoại hối, thị trường liên ngân hàng, thị trường cổ phiếu và thị trường trái phiếu chính phủ. Thứ ba, luận án tìm thấy bằng chứng thực nghiệm về ảnh hưởng của thanh khoản TTTC đến thanh khoản NHTM Việt Nam trên cả 3 góc độ nghiên cứu. Điều này góp phần củng cố cơ sở lý thuyết về tác động thanh khoản TTTC đến thanh khoản NHTM.
Những phát hiện, đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu của luận án
Trên cơ sở áp dụng phương pháp hồi qui dữ liệu bảng, kết quả nghiên cứu luận án chỉ ra:
(i) Mặc dù thanh khoản TTTC thành phần biến động khác nhau, song thanh khoản TTTC Việt Nam được cải thiện trong giai đoạn 2007-2017. Thanh khoản TTTC thấp nhất trong năm 2008 và cao nhất vào năm 2017. Thanh khoản NHTM có 03 giai đoạn xảy ra căng thẳng đi liền với biến động lớn của TTTC là năm 2008, cuối năm 2009 và từ tháng 10/2010 – 1/2011.
(ii) Tìm thấy tác động của thanh khoản TTTC đến thanh khoản NHTM trên các góc độ khác nhau. Cụ thể, thanh khoản TTTC tác động thuận chiều đến thanh khoản nguồn vốn và thanh khoản chung của NHTM, tác động nghịch chiều với thanh khoản tài sản của NHTM. Như vậy, thanh khoản TTTC gia tăng tác động khiến NHTM dự trữ ít tài sản thanh khoản trên Bảng cân đối kế toán hơn, nhưng thanh khoản nguồn vốn (thời hạn >1 năm) và khả năng thanh khoản tổng thể tốt hơn. Đồng thời, kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra rằng tính chất sở hữu của NHTM không ảnh hưởng đến sự tác động của thanh khoản TTTC đến thanh khoản NHTM.
(iii) Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng tìm thấy bằng chứng về tác động của các yếu tố bên trong (tổng tài sản, khả năng sinh lời) và bên ngoài (tiết kiệm quốc gia, tăng trưởng cung tiền và lạm phát) đến thanh khoản NHTM. Trong đó, nghiên cứu lần đầu tiên tìm thấy tác động thuận chiều có ý nghĩa thống kê của tiết kiệm quốc gia đến thanh khoản tài sản và thanh khoản chung NHTM.
Từ kết quả nghiên cứu, để củng cố thanh khoản NHTM, luận án đưa ra các khuyến nghị gia tăng tính thanh khoản TTTC như phát triển các công cụ phái sinh tài chính; áp dụng công nghệ số, công nghệ tài chính (Fintech)… Ngoài ra, từ bằng chứng về tác động các yếu tố bên trong và bên ngoài có tác động đến thanh khoản NHTM, các khuyến nghị về gia tăng tỷ lệ tiết kiệm quốc gia, kiểm soát chặt chẽ lạm phát, tăng trưởng tổng tài sản hợp lý, củng cố hiệu quả hoạt động… cũng được đưa ra.
