NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án:“Tác động của tự do hóa tài khoản vốn tới tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam”
Chuyên ngành: Kinh tế Tài chính-Ngân hàng Mã số: 62340201
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
Thứ nhất, luận án đã phân tích được các kênh tác động từ tự do hóa tài khoản vốn tới tăng trưởng kinh tế đặc biệt ở các nước đang phát triển bao gồm tăng quy mô của vốn đầu tư, phát triển tài chính và tác động tràn của đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Thứ hai, sau khi kế thừa nhận định của Kose và cộng sự (2009) về những điều kiện tiền đề cần thiết trong quá trình tự do hóa tài chính của các quốc gia, luận án đã nhận thấy đây cũng chính là các điều kiện để tự do hóa tài khoản vốn có thể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phân tích được vai trò của các điều kiện này trong mối quan hệ giữa tự do hóa tài khoản vốn và tăng trưởng kinh tế đặc biệt đối với các nước đang phát triển.
Những phát hiện, đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án
Thứ nhất, tự do hóa tài khoản vốn được đo lường bằng cả hai chỉ tiêu: Tổng dòng vốn (đo lường bằng Tổng tài sản và khoản phải trả nước ngoài/GDP) và Dòng vốn vào (đo lường bằng Khoản phải trả nước ngoài/GDP) đều có tác động tích cực tới tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam trong giai đoạn 2000-2014. Cụ thể, khi tổng tài sản và khoản phải trả nước ngoài/GDP tăng 1% thì tốc độ tăng trưởng GDP thực tăng 0,0122%; khi khoản phải trả nước ngoài/GDP tăng 1% thì tốc độ tăng trưởng GDP thực tăng 0,0272%. Tuy nhiên kênh tác động chủ yếu là tăng quy mô của vốn đầu tư, hai kênh tác động còn lại bao gồm phát triển tài chính và tác động tràn của đầu tư trực tiếp nước ngoài chưa đạt được.
Thứ hai, kết quả phân tích định tính cho thấy sự phát triển khu vực tài chính, chất lượng thể chế và sự phù hợp của các chính sách kinh tế vĩ mô đang là nhân tố hạn chế tác động tích cực của tự do hóa tài khoản vốn tới tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam. Phân tích định lượng cũng ủng hộ kết luận trên khi tìm thấy hệ số của biến tương tác CALFD âm, nghĩa là phát triển tài chính đang là nhân tố hạn chế tác động tích cực của tự do hóa tài khoản vốn tới tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam. Do gặp khó khăn trong việc thu thập số liệu theo quý nên phân tích định lượng chưa đưa được biến chất lượng thể chế và sự phù hợp của các chính sách kinh tế vĩ mô vào mô hình.
Thứ ba, dựa trên kết quả nghiên cứu, luận án đưa ra khuyến nghị như sau: về mặt pháp lý, giai đoạn hiện tại, Việt Nam vẫn nên giữ nguyên mức độ tự do hóa tài khoản vốn như hiện nay và tập trung vào việc tái cơ cấu và đổi mới/hiện đại hóa hệ thống NHTM, nâng cao chất lượng thể chế, hoàn thiện và tăng cường phối hợp các chính sách kinh tế vĩ mô. Sau đó, tùy theo kết quả cải cách hệ thống tài chính, thể chế và các chính sách kinh tế vĩ mô trong giai đoạn cũng như khả năng đáp ứng của các chủ thể kinh tế trong bối cảnh gia nhập TPP và AEC, tự do hóa tài khoản vốn sẽ tiếp tục được thực hiện với những bước đi phù hợp.