THÔNG TIN TÓM TẮT VỀ NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên luận án: Tác động truyền dẫn chính sách tiền tệ qua kênh tín dụng dưới ảnh hưởng năng lực cạnh tranh của các NHTM tại Việt Nam
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 9.34.02.01
Nghiên cứu sinh: Phạm Thị Hà An
Người hướng dẫn khoa học: TS Bùi Diệu Anh, TS Lê Thị Hiệp Thương
Cơ sở đào tạo: Trường đại học ngân hàng TP.HCM
Luận án hướng đến các mục tiêu cụ thể gồm: (1) Đánh giá tác động truyền dẫn CSTT qua kênh tín dụng của NHTM tại Việt Nam; (2) Đánh giá tác động truyền dẫn CSTT qua kênh tín dụng dưới ảnh hưởng năng lực cạnh tranh của các NHTM tại Việt Nam; (3) Đưa ra các gợi ý điều hành CSTT qua kênh tín dụng trong điều kiện cạnh tranh đối với NHNN Việt Nam. So sánh với các nghiên cứu đã được thực hiện trước đây luận án có những đóng góp mới như sau:
Thứ nhất, dựa vào nguồn dữ liệu thứ cấp, nghiên cứu đã lượng hóa cụ thể tác động của CSTT đến kênh tín dụng của NHTM Việt Nam: cả trong ngắn hạn và dài hạn, lãi suất tái chiết khấu đều có tác động ngược chiều đến tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế. Như vậy, khi NHNN thực hiện một CSTT thắt chặt thông qua công cụ lãi suất tái chiết khấu tăng sẽ có tác động làm giảm tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, tín dụng nền kinh tế tăng sẽ làm gia tăng giá trị sản xuất công nghiệp Việt Nam, gia tăng sản lượng nền kinh tế. Kết quả nghiên cứu là bằng chứng khẳng định sự tồn tại tác động truyền dẫn CSTT qua kênh tín dụng tại Việt Nam trong ngắn hạn nhưng không tồn tại trong dài hạn.
Thứ hai, kết quả của luận án đã đóng góp thêm bằng chứng thực nghiệm cho các lý thuyết ảnh hưởng của năng lực cạnh tranh lên tác động truyền dẫn CSTT qua kênh tín dụng, là một trong những hàm ý quan trọng cho mục tiêu điều hành CSTT đối với NHNN. Các nghiên cứu thực nghiệm trước đây cho thấy, những ảnh hưởng bất lợi của cạnh tranh ngân hàng đối với sự ổn định về tài chính vĩ mô đã làm dấy lên lo ngại về các chính sách hỗ trợ cạnh tranh. Những phát hiện về cạnh tranh của ngân hàng cản trở truyền dẫn CSTT có thể là một lý do bổ sung để thực hiện các chính sách gia tăng mức độ cạnh tranh trong các lĩnh vực ngân hàng đối với các nhà quản lý. Đồng thời, bằng chứng tác động truyền dẫn cạnh tranh từ ngân hàng đối với hiệu quả của CSTT sẽ hỗ trợ cho các hàm ý chính sách không có những tác động bất đối xứng lên nền kinh tế:
Đóng góp từ góc độ chính sách, năng lực cạnh tranh ngân hàng có tác động quan trọng đến việc truyền dẫn CSTT qua kênh tín dụng. Việc truyền dẫn là kém hiệu quả hơn khi các ngân hàng có năng lực cạnh tranh cao hơn, nghiên cứu chỉ ra rằng Việt Nam nên theo dõi chặt chẽ cơ cấu hệ thống ngân hàng không chỉ vì lý do ổn định tài chính, mà còn cho việc truyền dẫn CSTT đáp ứng những mục tiêu quan trọng của NHNN trong các năm tới. Điều này ủng hộ quan điểm rằng năng lực cạnh tranh ngân hàng lớn hơn và quan điểm điều hành CSTT không những không mâu thuẫn với nhau, mà còn cung cấp một góc nhìn mới từ góc độ chính sách cho NHNN. Trong tương lai cùng với sự phát triển trong năng lực cạnh tranh của các NHTM, truyền dẫn CSTT qua kênh tín dụng có thể sẽ bị suy yếu, NHNN cần có những giải pháp hợp lý trong việc ưu tiên sử dụng các kênh thay thế khác như: kênh lãi suất, kênh tỷ giá,…
Đóng góp từ góc độ kinh tế, hội nhập nhiều hơn giữa các nước trong khu vực cũng như trên thế giới sẽ góp phần gia tăng năng lực cạnh tranh của NHTM. Khi khác biệt giữa các ngân hàng lớn và ngân hàng nhỏ vẫn còn tồn tại, thì các CSTT sẽ có tác động không đồng đều đến các ngân hàng, do đó, việc thay đổi CSTT có thể gây hiệu ứng không đồng nhất giữa các ngân hàng gây nên sự kém hiệu quả của CSTT. Điều này rút ra bài học là sự hội nhập ngân hàng không thể xem xét một cách riêng biệt, mà phải được xử lý trong bối cảnh hội nhập tài chính rộng lớn của khu vực cũng như thế giới với Việt Nam. Kết quả là, những nỗ lực để tăng cường năng lực cạnh tranh ngân hàng một cách ổn định và đồng nhất nên được coi là cơ bản để cải thiện hơn nữa các hiệu quả của CSTT ở Việt Nam. NHNN cần tạo một cơ chế điều hành và hành lang pháp lý thông thoáng cũng như những nỗ lựccải cách thể chế quan trọng để các NHTM có điều kiện thuận lợi phát triển năng lực cạnh tranh một cách đồng bộ và liên tục.
Cuối cùng, nghiên cứu kiểm tra đã kiểm tra sự tồn tại của truyền dẫn CSTT qua kênh tín dụng tại các NHTM Việt Nam, phản ứng tín dụng của ngân hàng thương mại là tích cực hay tiêu cực trước các cú sốc CSTT ở Việt Nam dưới ảnh hưởng của năng lực cạnh tranh trong thời gian qua. Đây là những tiền đề quan trọng đối với NHNN trong việc lập kế hoạch và thực thi CSTT. Kết quả nghiên cứu đã đề xuất những giải pháp liên quan cho NHNN và các cơ quan quản lý khác trong việc kiểm tra và giám sát hệ thống ngân hàng nhằm tránh sự cố hệ thống, từ đó thúc đẩy nền kinh tế phát triển bền vững.
