THÔNG TIN TÓM TẮT VỀ NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên luận án: Tài chính toàn diện, ổn định ngân hàng và chất lượng thể chế: Nghiên cứu tại các nước ASEAN
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã số: 9.34.02.01
Họ và tên nghiên cứu sinh: Nguyễn Đặng Hải Yến
Người hướng dẫn: PGS.TS. Hạ Thị Thiều Dao
Cơ sở dào tạo: Trường Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh
Mục đích của luận án này là nghiên cứu ảnh hưởng của chất lượng thể chế đến tác động của tài chính toàn diện lên sự ổn định của hệ thống ngân hàng tại các nước ASEAN. Để đạt được mục tiêu này, nghiên cứu sử dụng mẫu gồm 157 ngân hàng từ tám quốc gia, bao gồm Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam, trong giai đoạn nghiên cứu từ 2010 đến 2020. Luận án sử dụng phương pháp hồi quy tổng quát (Generalized Method of Moments – GMM) để cung cấp bằng chứng thực nghiệm về tác động của chất lượng thể chế đối với mối quan hệ giữa tài chính toàn diện và ổn định ngân hàng. Kết quả của nghiên cứu sẽ đưa ra các khuyến nghị chính sách nhằm cải thiện sự ổn định của hệ thống ngân hàng thông qua nâng cao cả tài chính toàn diện và chất lượng thể chế.
ASEAN là một khu vực đa dạng với nền kinh tế phụ thuộc vào các ngân hàng. Khu vực này được kỳ vọng sẽ trở thành khu vực thương mại lớn thứ năm trên toàn cầu và sự hiện diện của khu vực này trong hệ thống tài chính toàn cầu ngày càng tăng. Trong những năm gần đây, các nước ASEAN đã có sự phát triển kinh tế vượt bậc, tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng nhanh này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro do mức độ mở cửa của ASEAN tương đối cao với độ mở thương mại tương hiện là 107,65%. Tuy nhiên, tính ổn định của hệ thống ngân hàng các nước ASEAN tương đối thấp và hay thay đổi. Do đó, nghiên cứu sự ổn định của hệ thống ngân hàng ở các quốc gia này trong giai đoạn hiện nay là cần thiết. Luận án này đóng góp ý nghĩa cho các nước trong khu vực ASEAN và các nước có hệ thống tài chính tương tự.
Luận án có một số điểm mới như sau:
Thứ nhất, các nghiên cứu về tác động của tài chính toàn diện đến ổn định ngân hàng vẫn chưa thực sự được nghiên cứu đúng mức và đầy đủ ở các nước ASEAN, mặc dù nơi đây trong thời gian qua đã có sự phát triển đáng kể, thu hút sự quan tâm của các nhà nghiên cứu trên thế giới. Mẫu nghiên cứu của các học giả trên thế giới tập trung nhiều vào các nền kinh tế mới nổi, Châu Âu với đặc thù văn hóa – xã hội, kinh tế, chính trị không giống như các nước Đông Nam Á. Cho nên, các kết luận tìm thấy từ mẫu các nước trên có thể không phù hợp để áp dụng tại ASEAN. Bên cạnh đó, quan điểm của các nhà kinh tế học lẫn các chuyên gia tài chính thế giới về tác động của tài chính toàn diện lên ổn định ngân hàng lại không thống nhất với nhau, trái chiều nhau. Do đó, sự mở rộng tài chính toàn diện trong nền kinh làm tăng/ giảm mức độ ổn định ngân hàng là vấn đề cần phải được kiểm định ở lại các nước ASEAN để có câu trả lời xác đáng hơn. Điều này dẫn đến nhu cầu cần đánh giá lại tác động của tài chính toàn diện đến ổn định ngân hàng trong bối cảnh hiện tại, cũng chính là một trong các khoảng trống nghiên cứu của luận án. Kết quả cho thấy, trong khi các nghiên cứu trước đưa ra quan điểm rằng khi mở rộng, thúc đẩy tài chính toàn diện sẽ đem lại nhiều lợi ích cho hoạt động ngân hàng, đặc biệt gia tăng mức độ ổn định, Luận án đã cung cấp thêm về mặt lý luận rằng có tồn tại sự tác động ngược chiều của tài chính toàn diện đến ổn định của hệ thống ngân hàng.
Thứ hai, luận án mở rộng dựa trên các nghiên cứu trước đây về chất lượng thể chế bằng cách xem xét liệu chất lượng thể chế tốt có tác động làm tăng mức độ ổn định của ngân hàng hay không. Phù hợp với những phát hiện của các nghiên cứu trước về tác động của chất lượng thể chế đối với nền kinh tế, luận án bổ sung thêm hiểu biết về mối quan hệ giữa chất lượng thể chế và sự ổn định ngân hàng bằng cách chứng minh chất lượng thể chế làm tăng mức độ ổn định ngân hàng ở các nước ASEAN.
Thứ ba, nghiên cứu cung cấp bằng chứng thực nghiệm về ảnh hưởng của chất lượng thể chế đối với tác động của tài chính toàn diện và ổn định ngân hàng. Kết quả chỉ ra rằng chất lượng thể chế có ảnh hưởng lớn đối với tác động trên.
Thứ tư, mặc dù luận án có những điểm tương đồng với nghiên cứu trước đây, nhưng luận án cũng có một số điểm khác biệt như sau:
Về các biến trong mô hình: Nghiên cứu mở rộng tài liệu của các tác giả trước bằng cách kết hợp thêm hai khía cạnh: tỷ lệ tín dụng trên GDP và tỷ lệ tiền gửi tư nhân trên GDP.
Những bổ sung này phản ánh chính xác hơn về tài chính toàn diện. Ngoài biến Z-score thường được sử dụng để đo lường sự ổn định của ngân hàng, luận án còn sử dụng hai thước đo khác là biến Z-score chuẩn hóa và nợ xấu (NPL).
Về phương pháp nghiên cứu: để kiểm tra tính vững của kết quả nghiên cứu, luận án bố sung thêm một kỹ thuật là gắn giá trị 1 cho các quốc gia có chất lượng thể chế trên trung bình và giá trị 0 cho các quốc gia có chất lượng thể chế dưới trung bình khi xây dựng biến tương tác giữa tài chính toàn diện và chất lượng thể chế.
Thứ năm, luận án cũng có bước phát triển mới so với các nghiên cứu trước đây. Bên cạnh việc đánh giá mức độ ảnh hưởng của chất lượng thể chế dựa trên chỉ số tổng hợp, nghiên cứu này xem xét các khía cạnh của chất lượng thể chế (kiểm soát tham nhũng, hiệu quả chính phủ, chất lượng quy định, quy tắc luật pháp, tiếng nói và trách nhiệm giải trình, và ổn định chính trị) làm cơ sở để luận án đưa ra các hàm ý các chính sách cụ thể hơn.
