THÔNG TIN ĐƯA LÊN MẠNG BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VỀ CÁC KẾT QUẢ CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Thực trạng véc tơ sốt xuất huyết Dengue và hiệu quả một số biện pháp phòng chống muỗi Aedes tại huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa, giai đoạn 2015-2019
Với các mục tiêu:
1. Đánh giá thực trạng véc tơ Sốt xuất huyết Dengue tại huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2015 – 2017.
2. Đánh giá hiệu quả một số biện pháp phòng chống muỗi Aedes tại huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2018-2019.
Họ và tên của nghiên cứu sinh: Lê Trung Kiên
Chuyên ngành: Côn trùng học
Mã số: 942 01 06
Họ và tên người hướng dẫn khoa học:
Hướng dẫn 1. PGS. TS. Trần Thanh Dương
Hướng dẫn 2. PGS.TS. Hồ Đình Trung
Cơ sở đào tạo: Viện Sốt rét-Ký sinh trùng- Côn trùng Trung Ương
Tóm tắt những kết luận mới của luận án:
Tại điểm nghiên cứu có 2 loài muỗi Aedes là Ae.aegypti và Ae.albopictus, Ae. aegypti chiếm ưu thế với tỷ lệ 93,38%. Không ghi nhận sự thay đổi về tập tính của các loài muỗi Aedes tại điểm nghiên cứu so với các nghiên cứu trước đây. Muỗi Ae. aegypti trú đậu trong nhà với tỷ lệ 92,22%, trong đó 50,32% muỗi Ae. aegypti trú đậu trong phòng ngủ. Muỗi Ae.albopictus trú đậu ngoài nhà ở hốc tối, gốc cây, dụng cụ phế thải chiếm tỷ lệ 95,08%. Quần áo treo góc tường là nơi muỗi Ae. aegypti trú đậu nhiều nhất với tỷ lệ 35,18%, có 69,61% muỗi Ae.aegypti và 100% muỗi Ae.albopictus ưa thích trú đậu ở độ cao 0,5-1,5m tính từ sàn nhà.
– Ô bọ gậy nguồn của muỗi Ae. aegypti là lọ hoa cây phát lộc khu vực bàn thờ trong nhà chiếm tỷ lệ 89,92% tổng số các DCCN có bọ gậy. Trong đó 89,29% số lọ hoa cây phát lộc có bọ gậy Ae aegypti. 100% bọ gậy Ae.albopictus phát hiện ở các dụng cụ phế thải có nước ngoài nhà.
– Muỗi Ae. aegypti có mặt cả 12 tháng trong năm với 2 thời điểm tăng cao vào tháng 1 và tháng 10. Bọ gậy Ae. aegypti xuất hiện cả 12 tháng và chỉ số Breteau và tỷ lệ DCCN có bọ gậy tăng cao nhất vào 2 thời điểm tháng 1 và tháng 10.
Quần thể muỗi Ae. aegypti tại điểm nghiên cứu đã kháng 5 hóa chất diệt côn trùng nhóm pyrethroid nhưng vẫn nhạy cảm với hóa chất nhóm phospho hữu cơ, nhóm carbamate và nhóm clo hữu cơ.
Trong giai đoạn 2015-2017 tại huyện Diên Khánh, các chỉ số muỗi và bọ gậy không có mối tương quan với số ca SXHD trung bình.
Hóa chất fludora co-max phun ULV trong nhà có hiệu lực diệt tốt (95,82%) với muỗi Ae. aegypti chủng Diên Khánh. Khi phun ULV thực địa hẹp tại huyện Diên Khánh, hóa chất fludora co-max đạt hiệu quả tốt làm giảm mật độ muỗi và nhà có muỗi tại xã can thiệp sau 7 ngày phun so với trước thời điểm can thiệp và với xã đối chứng. Chỉ có 2,83% số 106 người thử nghiệm có tác dụng không mong muốn (hắt hơi, mùi khó chịu) và 96,23% chấp thuận sử dụng hóa chất fludora co-max.
Trong 3 tháng thử nghiệm, hóa chất sumilarv 2MR có hiệu lực ức chế bọ gậy Ae. aegypti tốt với tỷ lệ đạt 89,80% bọ gậy Ae. aegypti chủng Diên Khánh chết, thử nghiệm tại thực địa hẹp làm giảm chỉ số Breteau, tỷ lệ nhà có bọ gậy, tỷ lệ DCCN có bọ gậy đến 3 tháng sau thử nghiệm. 100% người tham gia thử nghiệm không có tác dụng không mong muốn khi tiếp xúc và chấp thuận sử dụng hóa chất sumilarv 2MR.
