THÔNG TIN VỀ LUẬN ÁN TIẾN SĨ
1. Tên đề tài luận án: Tiếp biến văn hóa Pháp – Việt trong nền giáo dục Việt Nam giai đoạn 1884-1945
2. Chuyên ngành: Văn hóa học
3. Mã số: 62 31 06 40
4. Họ và tên nghiên cứu sinh: Nguyễn Hoa Mai
5. Khóa đào tạo: Khóa 32 (2016-2019)
6. Người hướng dẫn khoa học: PGS, TS Lê Quý Đức
7. Tên cơ sở đào tạo: Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
8. Tóm tắt các kết quả mới của luận án
8.1. Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
Phân tích sự khúc xạ văn hóa trong nền giáo dục với 05 thành tố: triết lý, tư tưởng, giá trị, chuẩn mực; thể chế, thiết chế; nhân cách và hệ thống ngoại hiện. Từ đó khẳng định, tiếp biến giáo dục (trong giáo dục) cũng là tiếp biến văn hóa (qua giáo dục); tiếp biến giáo dục là bộ phận to lớn, cơ bản của tiếp biến văn hóa; tiếp biến văn hóa là chức năng của giáo dục, tiếp biến giáo dục là tiếp biến văn hóa. Trong quá trình tiếp xúc với nền văn hóa, giáo dục mới, nền giáo dục của một quốc gia sẽ lựa chọn giá trị để tiếp thu, biến đổi phù hợp với điều kiện khách quan, chủ quan. Việc lựa chọn và biến đổi phụ thuộc vào sức mạnh nội sinh của mỗi nền văn hóa, môi trường diễn ra tiếp biến và cả sức mạnh của yếu tố ngoại sinh.
8.2. Những điểm mới rút ra từ kết quả nghiên cứu, khảo sát
– Việt Nam có nền văn hóa lâu đời với sức mạnh nội sinh mạnh mẽ. Một trong những biểu hiện là nhạy cảm với cái mới, sẵn sàng tiếp thu cái mới để làm giàu nền văn hóa dân tộc trên cơ sở bảo tồn văn hóa truyền thống dân tộc.
– Giai đoạn 1884-1945, thông qua giáo dục và bằng giáo dục, người Việt Nam giao lưu, tiếp xúc với văn hóa Pháp. Với sức mạnh nội sinh mạnh mẽ, họ đã tiếp thu, biến đổi những yếu tố văn hóa Pháp để giải quyết các vấn đề mà lịch sử giai đoạn này đặt ra: giải phóng dân tộc, nâng cao dân trí, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, đưa nền văn hóa dân tộc hòa vào quỹ đạo văn hóa thế giới
– Luận án là nguồn tài liệu tham khảo cho việc nghiên cứu về văn hóa, giáo dục Việt Nam giai đoạn trước đây và hiện nay. Kết quả nghiên cứu của luận án là cơ sở lý luận và thực tiễn cần thiết cho việc giao lưu, tiếp biến văn hóa trong lĩnh vực giáo dục ở Việt Nam hiện nay. Vai trò của giáo dục đến đâu, yếu tố nào trong giáo dục giữ vai trò quan trọng, bộ phận giáo dục nào cần được coi là then chốt là những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu.
