THÔNG TIN TÓM TẮT NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Tên đề tài: “Tình trạng thiếu vi chất kẽm, một số yếu tố liên quan và hiệu quả bổ sung kẽm ở bệnh nhi từ 2-36 tháng tuổi mắc viêm phổi tại Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn (2017-2021)”
Mã số: 9720401; Chuyên ngành: Dinh dưỡng
Nghiên cứu sinh: Phan Thị Kim Dung
Người hướng dẫn khoa học:
1. PGS.TS. Nguyễn Thị Lâm
2. PGS.TS. Nguyễn Thị Yến
Cơ sở đào tạo: Viện Dinh dưỡng
Những kết luận mới của luận án:
Mặc dù có nhiều tiến bộ mới trong tiêm chủng và điều trị nhưng viêm phổi vẫn là tác nhân lớn nhất gây tử vong ở trẻ em trên toàn thế giới trong suốt nhiều năm trở lại đây. Tại Việt Nam, UNICEF ước tính riêng tỷ lệ tử vong do viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi đã chiếm tới 14%. Tiến độ giảm tử vong do viêm phổi ở trẻ em dưới 5 tuổi chậm hơn đáng kể so với các bệnh truyền nhiễm khác. Kể từ năm 2000, số ca tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi do viêm phổi chỉ giảm 55%, trong khi số ca tử vong do tiêu chảy đã giảm 61% và hiện nay gần một nửa số ca tử vong do viêm phổi. Riêng Việt Nam, theo thống kê của chương trình phòng chống nhiễm khuẩn hô hấp cấp (NKHHC) thì trung bình mỗi năm một trẻ mắc nhiễm khuẩn hô hấp từ 3 đến 5 lần, trong đó 1-2 lần bị viêm phổi. Số trẻ em viêm phổi chiếm 30-40% những trường hợp khám và điều trị tại các bệnh viện, gây ra 75% số ca tử vong do các bệnh hô hấp và 30-35% tử vong chung ở trẻ em.
Kẽm là một nguyên tố vi lượng thiết yếu trong dinh dưỡng của con người và nó rất quan trọng đối với các chức năng phân tử cơ bản khác nhau trong cơ thể. Người ta ước tính (2019) khoảng 17,3% dân số thế giới có nguy cơ không hấp thụ đủ lượng kẽm hấp thụ, với nguy cơ cao nhất là các quốc gia ở Nam và Đông Nam Á, châu Phi cận Sahara và Trung Mỹ. Gánh nặng tử vong toàn cầu do thiếu kẽm là 116.000 ca tử vong mỗi năm, là nguyên nhân tử vong do thiếu vi chất dinh dưỡng đứng hàng thứ hai sau thiếu vitamin A. Thiếu kẽm ảnh hưởng đến tất cả các hệ thống, các cơ quan trong cơ thể và nó bao gồm một số thay đổi sinh hóa đa dạng dẫn đến rối loạn chức năng trao đổi chất với các dấu hiệu điển hình là chậm phát triển/tăng trưởng, biếng ăn, giảm trí thông minh, thay đổi thần kinh cảm giác bất thường, chậm lành vết thương, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn đặc biệt là nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, hô hấp… Trong đó, ở trẻ em tình trạng thiếu kẽm liên quan nguy cơ mắc viêm phổi cao hơn, bệnh nặng hơn và nguy cơ tử vong cao hơn.
