NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Luận án tiến sĩ đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định tại Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về tội mua bán người, tội mua bán người dưới 16 tuổi và tại một số văn bản pháp luật khác có liên quan. Cụ thể:
1. Về Bộ luật hình sự năm 2015
(i) Sửa đổi, bổ sung tội mua bán người (Điều 150) và tội mua bán người dưới 16 tuổi (Điều 151) theo hướng:
Bổ sung chủ thể chịu trách nhiệm hình sự về tội mua bán người, tội mua bán người dưới 16 tuổi là pháp nhân thương mại.
Mở rộng phạm vi xử lý hình sự về tội mua bán người và tội mua bán người dưới 16 tuổi đối với hành vi tuyển mộ, vận chuyển, chứa chấp người nhằm mục đích bóc lột tình dục, cưỡng bức lao động, lấy bộ phận cơ thể hoặc vì mục đích vô nhân đạo khác.
Bỏ tình tiết định khung tăng nặng trách nhiệm hình sự “đã lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân” tại điểm b khoản 3 Điều 150 và điểm d khoản 3 Điều 151.
Nâng độ tuổi nạn nhân bị mua bán tại Điều 151 là người dưới 18 tuổi thay vì quy định là người dưới 16 tuổi và sửa tên tội danh cho phù hợp.
– Bỏ quy định “trừ trường hợp vì mục đích nhân đạo” tại khoản 1 Điều 151.
(ii) Bổ sung tội mua bán thai nhi trong bụng mẹ vào BLHS.
(iii) Sửa đổi Điều 1, Điều 2 và Điều 8 BLHS theo hướng cho phép quy định tội phạm và hình phạt tại các đạo luật chuyên ngành, trong đó có Luật Phòng, chống mua, bán người.
(iv) Sửa đổi Nghị quyết số 02/2019/NQ-HĐTPTANDTC ngày 11/01/2019 hướng dẫn áp dụng Điều 150 về tội mua bán người và Điều 151 về tội mua bán người dưới 16 tuổi của Bộ luật hình sự phù hợp với những sửa đổi, bổ sung tại Điều 150 và Điều 151 BLHS.
2. Một số văn bản pháp luật khác có liên quan
(i) Sửa đổi Luật Phòng, chống mua bán người cho phù hợp với những sửa đổi, bổ sung tại Điều 150 và Điều 151 BLHS để đảm bảo sự thống nhất về khái niệm mua bán người. Đồng thời, quy định tội mua bán người và tội mua bán trẻ em trong đạo luật này.
(ii) Sửa đổi Luật Trẻ em theo hướng tăng độ tuổi trẻ em, theo đó trẻ em là những người dưới 18 tuổi.
(iii) Sửa đổi Luật Trợ giúp pháp lý theo hướng quy định mọi nạn nhân bị mua bán người đều thuộc diện được trợ giúp pháp lý miễn phí.