NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Họ và tên nghiên cứu sinh: NGUYỄN HỮU CÔNG
Tên đề tài luận án tiến sĩ: Tư duy nghệ thuật thơ Việt Nam giai đoạn 1975-1985
Thuộc ngành: Văn học Việt Nam
Mã số: 9 22 01 21
Thực hiện dưới sự hướng dẫn của thầy: PGS. TS. HỒ THỂ HÀ
Tên cơ sở đào tạo: Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế.
Những đóng góp của luận án
1. Đóng góp của luận án về lý luận
– Chỉ ra những giá trị thi pháp của những tác giả, tác phẩm tiêu biểu cùng sức sống và hiệu quả nghệ thuật mạnh mẽ theo tư duy nghệ thuật riêng, làm tiền đề cho thơ giai đoạn từ đổi mới (1986) trở về sau tiếp biến, vận động và phát triển.
– Chỉ ra quy luật vận động và phát triển của thơ giai đoạn này, cả về thực tiễn lẫn lý luận, xem đây là giai đoạn quá độ cần thiết, đáp ứng nhu cầu của cuộc sống và nhu cầu của chính thơ ca từ thời chiến chuyển sang thời bình của chủ thể sáng tạo và chủ thể tiếp nhận.
– Khẳng định vị trí và thành tựu của thơ giai đoạn 1975-1985 trong tính kế thừa, phát triển của thơ giai đoạn 1945-1975 và là tiền đề cho thơ giai đoạn đổi mới từ 1986 đến nay. Cụ thể là nghiên cứu sự vận động trong cảm hứng sáng tác và tư duy, chỉ ra sự tiếp cận đối tượng, các phạm trù thẩm mỹ và nghệ thuật mới của thơ giai đoạn này. Đồng thời, khẳng định, nhận thức lại, nhận thức mới về đề tài chiến tranh và đề tài xây dựng chủ nghĩa xã hội giai đoạn 1954-1975 cũng như chỉ ra sự vận động và thay đổi ngôn từ, thể loại theo yêu cầu tự thân của cuộc sống và thi ca thời hậu chiến. Qua đó, nhận rõ diện mạo và thành tựu hợp quy luật của thơ giai đoạn 1975-1985 thông qua các tác gia, tác phẩm tiêu biểu.
2. Đóng góp của luận án về thực tiễn
– Làm sáng rõ vấn đề lý luận về tư duy nghệ thuật và tư duy nghệ thuật thơ.
– Trình bày bối cảnh lịch sử và bước ngoặt chuyển mình của đời sống; từ đó, chỉ ra nhu cầu đổi mới thi ca cũng như chỉ ra diện mạo thơ Việt Nam giai đoạn 1975-1985 thông qua các thế hệ sáng tác chuyển tiếp và đồng hành.
– Chỉ ra những đặc trưng cơ bản về nội dung nghệ thuật (hệ đề tài và cảm hứng thẩm mỹ) và hình thức nghệ thuật (điểm nhìn nghệ thuật; ngôn ngữ và giọng điệu nghệ thuật, không gian và thời gian nghệ thuật) của thơ Việt Nam 1975-1985, xem đây như là mô hình khách thể trong tương quan với mô hình sáng tạo của chủ thể, phù hợp với quy luật của đời sống và của chính qui luật của thi ca.
– Khẳng định những thành tựu và chỉ ra những hạn chế của thơ giai đoạn hậu chiến 1975-1985 trên cơ sở chỉ ra được sự vận động nội tại hợp quy luật của chủ thể thẩm mỹ và khách thể thẩm mỹ, của tư duy nghệ thuật thơ trong giai đoạn lịch sử bước ngoặt này với tính đặc thù riêng.
Khẳng định giá trị của thơ giai đoạn này trong dòng chảy của nền thơ Việt Nam hiện đại và đặc biệt, làm rõ quá trình vận động tư duy thơ của bước ngoặt chuyển tiếp từ 1975, làm tiền đề tích cực cho thơ Việt Nam thời kỳ đổi mới từ 1986 trở về sau tiếp tục phát triển.
