Những đóng góp mới của luận án “Vai trò của Kiểm toán Nhà nước trong quản lý nợ công ở Việt Nam”
Đề tài luận án: Vai trò của Kiểm toán Nhà nước trong quản lý nợ công ở Việt Nam.
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 62.34.01.01
Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
Luận án làm rõ cơ sở lý luận về vai trò của KTNN trong quản lý nợ công ở Việt Nam. (1) Phân tích trên 3 góc độ bao gồm: Góc độ vị trí pháp lý, góc độ chức năng, góc độ nhiệm vụ để thấy được sự cần thiết phải quy định vai trò của KTNN trong quản lý nợ công. Qua đó tập trung đi sâu phân tích dưới góc độ nhiệm vụ của KTNN trong quản lý nợ công để thấy được 3 vai trò chính của KTNN trong quản lý nợ công đó là vai trò tổ chức thực hiện kiểm toán quản lý nợ công, đánh giá, kiến nghị quản lý nợ công và công khai thông tin quản lý nợ công. (2) Phân tích các tiêu chí đánh giá vai trò của KTNN như kết quả xử lý sai phạm trong quản lý nợ công, sai phạm phát hiện trong quản lý nợ công, kiến nghị chấn chỉnh quản lý nợ công để từ đó, làm cơ sở đánh giá kết quả thực hiện vai trò của KTNN trong quản lý nợ công từ trước tới nay. (3) Làm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến Vai trò của KTNN trong quản lý nợ công bao gồm: các yếu tố nội tại của KTNN (chất lượng hoạt động kiểm toán, nguồn nhân lực, cơ sở vật chất) và các yếu tố ảnh hưởng từ bên ngoài (môi trường pháp luật, môi trường kinh tế và môi trường xã hội)
Những đề xuất mới rút ra từ kết quả nghiên cứu
Trên cơ sở đánh giá kết quả thực hiện vai trò của KTNN trong 3 cuộc kiểm toán về quản lý nợ công mà KTNN Việt Nam đã thực hiện, theo 3 chỉ tiêu là: kết quả xử lý sai phạm trong quản lý nợ công, sai phạm phát hiện trong quản lý nợ công và kiến nghị chấn chỉnh quản lý nợ công, Luận án đã rút ra những vấn đề tồn tại, chỉ ra những nguyên nhân cụ thể như (1) Luật Quản lý nợ công và các quy định liên quan chưa quy định rõ vai trò, trách nhiệm của cơ quan KTNN trong quản lý nợ công; (2) xuất phát từ những yếu kém nội tại của KTNN, chưa có bộ phận kiểm toán quản lý nợ công riêng biệt, quy trình, chuẩn mực kiểm toán quản lý nợ công cũng chưa được xây dựng; (3) chức năng, nhiệm vụ và cơ chế phối hợp công tác giữa các cơ quan quản lý nợ công còn thiếu hiệu quả, chồng chéo, trùng lặp với nhau, cơ chế cung cấp thông tin cho KTNN chưa chính xác, đầy đủ và kịp thời.
Từ đó, Luận án đề xuất một số giải pháp nhằm xác lập và nâng cao vai trò của KTNN trong quản lý nợ công, như: (1) Nâng cao vị trí pháp lý của KTNN trong quản lý nợ công với việc bổ sung một số điều cụ thể quy định về vị trí pháp lý, nhiệm vụ và quyền hạn của cơ quan KTNN trong quản lý nợ công vào Luật KTNN và các văn bản pháp luật khác có liên quan; (2) nâng cao năng lực, hiệu lực và hiệu quả của KTNN, nghiên cứu xây dựng quy trình kiểm toán quản lý nợ công; (3) Hoàn thiện bộ máy, thành lập Vụ 2A của KTNN thực hiện kiểm toán quản lý nợ công; tuyển dụng và đào tạo nhân lực theo hướng tiếp thu và thực hiện các chuẩn mực quốc tế trong kiểm toán quản lý nợ công; (4) tăng cường hội nhập và hợp tác quốc tế với các tổ chức như INTOSAI, ASOSAI và KTNN có nền tảng và trình độ kiểm toán quản lý nợ công tốt như Mỹ, CHLB Đức, Anh, Hàn Quốc… dần dần quốc tế hóa những chuẩn mực, quy trình kiểm toán nợ công Bên cạnh đó, Luận án cũng đề xuất một đề cương hướng dẫn kiểm toán quản lý nợ công một cách độc lập và toàn diện.