THÔNG TIN TÓM TẮT NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
1. Tóm tắt mở đầu
Đề tài luận án: Việc tham gia nhóm phi chính thức và hành vi sai lệch của học sinh THPT tại thành phố Hà Nội
Ngành: Xã hội học
Mã số: 9 31 03 01
Họ và tên nghiên cứu sinh: Phạm Trần Thăng Long
Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Đặng Cảnh Khanh
Cơ sở đào tạo: Học viện Khoa học xã hội
2. Nội dung trang thông tin tóm tắt
Luận án xem xét làm rõ về về việc tham gia nhóm phi chính thức (PCT) của học sinh THPT và về hành vi sai lệch của đối tượng này khi tham gia cùng nhóm phi chính thức với 09 dạng hành vi khác nhau.
Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng học sinh THPT tham gia đa dạng ở cả 4 kiểu nhóm chính được tìm hiểu là cùng môi trường sống, cùng lợi ích, cùng niềm tin, cùng sở thích với mục đích tham gia nhiều nhất là giúp đỡ, trao đổi lẫn nhau. Các nhóm phi chính thức có quan tâm nhiều hơn tới các nội dung liên quan về kiến thức, kỹ năng và phong cách sống, trong khi ít bàn luận về các hành vi không phù hợp với chuẩn mực xã hội hiện hành. Các thành viên trong nhóm PCT tham gia cùng nhau nhiều nhất trong các hoạt động ăn uống, chuẩn bị bài vở, và xem phim; trong khi những hoạt động mang tính đạo đức đóng góp cho xã hội và kiếm tiền ít được thực hiện nhất. Chín loại hành vi sai lệch chủ yếu của học sinh THPT trong nghiên cứu này được phân tách thành ba dạng thức là hành vi nguy cơ khi tham gia giao thông đường bộ, hành vi nguy cơ với trật tự xã hội, và hành vi bạo lực học đường. Kết quả khảo sát đã cho thấy có xấp xỉ 1/2 số học sinh THPT tham gia khảo sát từng tham gia ít nhất một trong 9 dạng hành vi sai lệch cùng nhóm PCT, không phân biệt tần suất thực hiện. Trong đó có sự tham gia nhiều nhất là các hành vi nguy cơ khi tham gia giao thông đường bộ, ít nhất là hành vi chiếm giữ trái phép đồ của người khác.
Mô hình hồi quy logistic đơn biến với hành vi sai lệch của nhóm PCT cho thấy hành vi sai lệch cùng nhóm PCT của học sinh THPT chịu ảnh hưởng thuận chiều của việc tham gia nhóm PCT về các đặc điểm mức độ nhóm giao lưu với nhóm khác, kiểu nhóm cùng môi trường sống và kiểu nhóm cùng lợi ích; trong đó kiểu nhóm cùng sở thích được tách ra làm đối sánh. Đáng chú ý là ứng xử của nhóm PCT với thành viên có hành vi sai lệch bao gồm giúp đỡ hoặc quay lưng đều có ảnh hưởng thuận chiều tới hành vi sai lệch cùng nhóm PCT của học sinh THPT. Trong đó việc nhóm quay lưng với thành viên có hành vi sai lệch có khả năng ảnh hưởng mạnh hơn việc nhóm giúp đỡ thành viên có hành vi sai lệch.
