THÔNG TIN TÓM TẮT VỀ LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Đề tài: Vốn xã hội của người lao động trong chuyển đổi cấu trúc nghề nghiệp ở nông thôn đồng bằng sông Hồng
Chuyên ngành: Xã hội học
Mã số: 62310301
Tên tác giả: Nguyễn Thị Ánh Tuyết
Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Lê Ngọc Hùng
Cơ sở đào tạo: Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh
TÓM TẮT NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN
1. Vốn xã hội là một nguồn lực xã hội quan trọng trong chuyển đổi cấu trúc nghề nghiệp. Ở cấp độ vi mô, đó là chuyển đổi loại hình hoạt động sản xuất, kinh doanh của người lao động và ở cấp độ vĩ mô là chuyển đổi cấu trúc nghề nghiệp ở nông thôn. Vốn xã hội được hiểu là một loại nguồn lực xã hội kết tinh dưới các hình thức như mạng lưới xã hội, sự tin cậy và mối quan hệ có đi có lại mà người lao động ở nông thôn tạo dựng, duy trì và vận dụng để chuyển đổi nghề nghiệp của họ.
2. Việc vận dụng lý thuyết của các nhà xã hội học Coleman, Bourdieu và Giddens cũng như các phân tích từ cuộc khảo sát tại một số xã ở nông thôn tỉnh Hải Dương đã chứng minh được ba giả thuyết khoa học: (1) Cấu trúc nghề nghiệp ở nông thôn chuyển đổi từ cấu trúc nghề nghiệp nặng về nông nghiệp sang cấu trúc nghề nghiệp phi nông nghiệp dưới nhiều hình thức phong phú, đa dạng; (2) Vốn xã hội của người lao động ở nông thôn được hình thành, biểu hiện và phát triển trên cơ sở quan hệ tình cảm, gia đình, dòng họ, bạn bè, đồng hương và sự tham gia vào các tổ chức của xã hội; (3) Vốn xã hội được người lao động ở nông thôn sử dụng để tìm kiếm thông tin, huy động nguồn lực và tăng cường hỗ trợ, hợp tác, liên kết trong chuyển đổi nghề nghiệp của họ, nhờ vậy mà chuyển đổi cấu trúc nghề nghiệp ở nông thôn. Việc vận dụng lý thuyết như vậy trong nghiên cứu góp phần làm phong phú thêm hệ thống tri thức, lý luận và thực tiễn xã hội học về vốn xã hội ở Việt Nam.
3. Các nhóm giải pháp nhằm phát huy chức năng tích cực và khắc phục những chức năng tiêu cực của vốn xã hội trong chuyển đổi cấu trúc nghề nghiệp ở nông thôn: 1) Nhóm giải pháp về nhận thức; 2) Nhóm giải pháp về chính sách; 3) Nhóm giải pháp can thiệp. Đồng thời, tác giả cũng kiến nghị tiếp tục nghiên cứu cơ chế chuyển hóa qua lại giữa vốn xã hội với vốn kinh tế, vốn con người và các loại vốn khác trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển nông nghiệp và nông thôn trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.