Tên tác giả luận án: TRẦN QUANG HIỆU
Tên luận án: Xây dựng và sử dụng phim học tập trong dạy học phần Cơ học Vật lý 10 nhằm bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề của học sinh.
Ngành: Lý luận và phương pháp dạy học bộ môn Vật lý
Mã số: 9140111
Tên đơn vị đào tạo: Trường Đại học Sư phạm
Tên cơ sở đào tạo: Đại học Thái Nguyên
1. Mục tiêu và đối tượng nghiên cứu của luận án
Mục tiêu nghiên cứu: Đề xuất qui trình xây dựng, lựa chọn và sử dụng phim học tập trong dạy học một số kiến thức phần cơ học – Vật lí 10 và thiết kế tiến trình dạy học giải quyết vấn đề có sử dụng phim học tập nhằm bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề của học sinh.
Đối tượng nghiên cứu: Nội dung kiến thức phần Cơ học – Vật lí 10; Xây dựng và sử dụng phim hỗ trợ quá trình dạy học kiến thức phần Cơ học – Vật lí 10; Năng lực giải quyết vấn đề của học sinh.
2. Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng
Tác giả sử dụng các phương pháp nghiên cứu phù hợp với đề tài khoa học giáo dục: Phương pháp nghiên cứu lí thuyết (nghiên cứu các văn bản, tài liệu liên quan); Phương pháp nghiên cứu thực tiễn (Khảo sát, điều tra thực trạng việc sử dụng phim trong dạy học và những vấn đề liên quan); Phương pháp chuyên gia (trao đổi, tham khảo ý kiến chuyên gia); Phương pháp thực nghiệm (xây dựng phim học tập và thực nghiệm sư phạm); Phương pháp thống kê toán học (xử lý kết quả thực nghiệm sư phạm)
3. Các kết quả chính và kết luận
3.1. Các kết quả chính:
– Đã đề xuất quy trình xây dựng và sử dụng phim học tập.
– Đã đề xuất tiến trình dạy học có sử dụng phim học tập nhằm bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề của học sinh.
– Xây dựng và lựa chọn được 70 phim học tập trong dạy học phần Cơ học – Vật lí 10.
– Thiết kế 4 tiến trình dạy học sử dụng phim học tập nhằm bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề của học sinh. Với sự hỗ trợ của 31 phim học tập, các bài dạy trở nên hiệu quả; học sinh tích cực, chủ động, bước đầu hình thành và nâng cao năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề.
– Xây dựng được công cụ đánh giá năng lực giải quyết vấn đề trong dạy học một số kiến thức phần cơ học – Vật lí 10.
3.2. Kết luận
Luận án đã hoàn thành các nhiệm vụ nghiên cứu và đạt được mục tiêu đề ra. Các nghiên cứu của luận án có ý nghĩa khoa học về lí luận và thực tiễn, những kết quả của luận án có thể triển khai, vận dụng trong thực tế dạy học Vật lý ở các trường trung học phổ thông.
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
Các kết quả nghiên cứu của luận án có ý nghĩa khoa học và thực tiễn ở chỗ:
– Đóng góp vào việc thực hiện nhiệm vụ đổi mới giáo dục phổ thông, trong đó chú trọng việc phát triển phẩm chất, năng lực của người học.
– Góp phần cụ thể hóa mô hình giáo dục phát triển năng lực người học thông qua những kiến thức cơ bản, thiết thực, hiện đại cùng với các phương pháp dạy học tích cực kết hợp với các phương tiện dạy học phù hợp, trong đó có phim học tập.
– Kết quả nghiên cứu cung cấp số liệu và thông tin khoa học làm phong phú thêm tài liệu tham khảo phục vụ cho việc dạy học có sử dụng phim học tập nhằm bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề của học sinh.
5. Những đề nghị sử dụng các kết quả nghiên cứu của luận án.
– Triển khai áp dụng trên diện rộng dạy học giải quyết vấn đề với sự hỗ trợ của phim học tập, đặc biệt là qui trình xây dựng và sử dụng phim học tập. Có thể triển khai các phim học tập đã xây dựng và lựa chọn trong luận án đến các giáo viên.
– Phổ biến tiêu chí đánh giá năng lực giải quyết vấn đề của học sinh đến giáo viên để tháo gỡ những khó khăn trong việc đánh giá quá trình, đánh giá sự tiến bộ của học sinh.